ساخت و اعتباريابي مقياس فراحافظه براي نوجوانان

Developing and Validation of Metamemory Scale for Adolescents

هدف از پژوهش حاضر تدوين و اعتباريابي مقياس فراحافظه نوجوانان در بافت تحصيلي بود. اين پژوهش، تركيبي از نوع اكتشافي متوالي است كه در مرحله كيفي با استفاده از روش همسوسازي داده­ هاي چندگانه مشتمل بر چهارضلع الف) جمع ­آوري اطلاعات مباني نظري و اصول زيربنايي مربوط به فراحافظه بر اساس چارچوب نظري نلسون و نارنز، ب) پژوهش ­هاي انجام شده در حوزه فراحافظه و يادگيري، ج) ارائه تكليف حافظه­ محور و مصاحبه فراحافظه مبنا بر روي دانش­ آموزان (33 نفر) و تحليل آن (ملاك و نشانگر­ها) و د) بهره­ گيري از نظرهاي متخصصان حوزه شناختي و تربيتي چارچوب نظري اوليه، و سرانجام بر آن اساس مقياس فراحافظه تدوين و اعتباريابي شد. سپس در مرحله كمي، با استفاده از نمونه 289 نفري (170= دختر و 116=پسر در رده­ ي سني 18-12 سال) روايي و پايايي مقياس، با به كارگيري روش­هاي آماري تحليل عامل اكتشافي و آلفاي كرونباخ بررسي و تاييد شد. نتايج تحليل عاملي اكتشافي نشان داد 19 گويه در قالب 4 عامل: قضاوت­هاي مربوط به يادگيري، قضاوت­هاي خود اطمينان­ بخش، قضاوت­هاي حس دانستن و قضاوت­هاي آسان بودن يادگيري مقياس فراحافظه را تشكيل مي­دهند. ضريب آلفاي كرونباخ براي هر عامل محاسبه و ضريب پايايي كل مقياس برابر با 0/71 محاسبه شد. يافته ­هاي پژوهش معرفي ابزاري جهت سنجش فراحافظه گروه سني نوجوان در بافت تحصيلي است كه ابزاري سودمند براي سنجش فراحافظه و به كارگيري در پژوهش ­هاي شناختي و يادگيري است.

The purpose of this study was developing and validating the metamemory scale for adolescents in the academic context. The study was a mixed method research and benefitted from sequential exploratory type which in qualitative stage using triangulation method (aligning multiple data approach) holding four dimensions of a) collecting literature reviews related to metamemoey based on the theoretical framework of Nelson & Narens, b) researches done in the field of metamemory and learning, c) presentation of memory-based assignments and metamemory based interviews on students (n=33) and analysis them (criteria and markers), & d) utilizing the views of experts in the field of primary theoretical framework and at last based on them, metamemory scale was developed and validated. Then in quantitative stage, using a sample of 289 students (170=girl & 116=boy in the range of 12-18 years old) validity and reliability of the scale were verified by using exploratory factor analysis and Cronbach’s alpha. The results of exploratory factor analysis showed 19 items in the form of 4 factors that create the metamemory scale: Judgments of Learning, Self-Confidence Judgments, Feeling of Knowing Judgments, and Ease of Learning Judgments. Cronbach’s alpha coefficient was calculated for each factor and the reliability coefficient of the whole scale was 0/71. Research findings provide a tool for measuring matamemory in adolescent’s age group in academic context that is a useful instrument for measuring metamemory and applying in cognitive and learning researches.