روان‌سنجي ابزار رفاه رواني، جسمي و معنوي و خرده مقياس‌هاي آن در بيماران مبتلا به ديابت نوع دو

مقدمه: سلامتي، مفهومي متأثر از مجموعه پيچيده‌اي از عوامل جسمي، رواني- اجتماعي، مذهبي، محيطي و فرهنگي است. هدف از انجام مطالعه حاضر، روان‌سنجي نسخه فارسي ابزار رفاه رواني، جسمي و معنوي (Mental, Physical and Spiritual Well-being Scale يا MPS) و خرده مقياس‌هاي آن در بيماران مبتلا به ديابت نوع دو بود. روش‌ها: پس از بررسي ابزارهاي موجود و با در نظر گرفتن شرايط فرهنگي و اجتماعي جامعه ايران، ابزار MPS تهيه شده توسط Vella-Brodrick و Allen انتخاب و ترجمه- بازترجمه شد. اين پژوهش توصيفي- تحليلي، بر روي 500 نفر از بيمارن مبتلا به ديابت نوع دو كه به روش نمونه‌گيري خوشه‌اي چند مرحله‌اي انتخاب شده بودند، انجام گرفت. داده‌ها با استفاده از تحليل عاملي اكتشافي در نرم‌افزار SPSS تجزيه و تحليل گرديد. آزمون‌هاي پايايي در دو بعد تكرارپذيري (شاخص همبستگي دروني خوشه‌اي) و سازگاري دروني (Cronbach¢s alpha) مورد استفاده قرار گرفت. از آناليز عاملي تأييدي جهت تعيين تعداد شاخص‌هاي پرسش‌نامه و از آزمون‌هاي Kaiser-Meyer-Olkin (KMO) و كرويت Bartlett به ترتيب براي تست پيش‌فرض‌هاي تحليل عاملي تأييدي و كفايت نمونه استفاده شد. يافته‌ها: ضريب اعتبار ابزار بر پايه Cronbach¢s alpha، 0.58به دست آمد. 22 سؤال در سه حيطه تعيين شده، 42.71 درصد از كل واريانس را تبيين نمود. همبستگي بين متغيرهاي پنهان و آشكار نيز بيشتر از 0.5 بود كه شواهدي از اعتبار همگرا را نشان داد. نتيجه‌گيري: نتايج بررسي روان‌سنجي نسخه فارسي ابزار MPS مطابق با ابزار اصلي تهيه شده توسط Vella-Brodrick و Allen، در حد مرزي بود. پيشنهاد مي‌شود مطالعات آينده با ايجاد تغييرات در شرايط دموگرافيك و يا تغيير در گروه هدف، دوباره مورد ارزيابي قرار گيرد.