اثر غلظت اسانس‌هاي روغني آويشن و رزماري و طول زمان نگهداري بر خواص كيفي قارچ تكمه‌اي

مقدمه: قارچ تكمه‌اي به دليل عدم وجود كوتيكول، سرعت بالاي تنفس، رطوبت زياد و فعاليت شديد آنزيمي، به سرعت و بلافاصله پس از برداشت، فاسد و تغيير رنگ آن آغاز مي‌شود. هدف از انجام مطالعه حاضر، بررسي تأثير اسانس‌هاي روغني گياهان دارويي آويشن و رزماري بر برخي خصوصيات كيفي قارچ تكمه‌اي بود. روش‌ها: اين پژوهش در قالب يك طرح تصادفي انجام شد و تأثير غلظت‌هاي صفر، 2.5، 5، 7.5 و 10 ميكروليتر بر ليتر اسانس‌هاي رزماري و آويشن و زمان‌هاي صفر، 5، 10، 15 و 20 روز را بر خصوصيات كيفي قارچ تكمه‌اي شامل سفتي بافت، رطوبت اندام باردهي، شاخص قهوه‌اي شدن و ظرفيت آنتي‌اكسيداني بررسي نمود. يافته‌ها: با افزايش مدت زمان نگهداري، رطوبت و سفتي بافت نسبت به تيمار شاهد كاهش يافت. بيشترين رطوبت در غلظت‌هاي صفر و 5 ميكروليتر بر ليتر اسانس‌ها به ميزان 13.5 و 13.0 درصد و بيشترين سفتي به ترتيب در غلظت‌هاي 7.5، 5، 10 و 2.5 ميكروليتر بر ليتر اسانس آويشن با ميزان 10.95، 10.52، 9.90 و 9.87 درصد به دست آمد. بيشترين آنتي‌اكسيدان نيز در غلظت‌هاي مورد بررسي در روزهاي صفر، 5 و 10 در بازه‌اي بين 60 تا 75 درصد مشاهده شد. همچنين، با افزايش مدت زمان نگهداري نسبت به روز صفر، شاخص قهوه‌اي شدن افزايش معني‌داري را نشان داد. نتيجه‌گيري: كاربرد اسانس‌ها با توجه به نوع، غلظت و مدت زمان نگهداري محصول، نتايج متفاوتي را بر خصوصيات كيفي قارچ تكمه‌اي نشان داد كه با توجه به هدف مورد بررسي مي‌توان غلظت مناسب را انتخاب نمود. بر اساس نتايج به دست آمده، به نظر مي‌رسد كه غلظت 5 ميكروليتر بر ليتر اسانس آويشن، تيمار مناسبي جهت حفظ خصوصيات كيفي اندام باردهي قارچ تكمه‌اي در طول دوره نگهداري مي‌باشد.