آموزه‌هاي نظريه پيچيدگي در نظام آموزشي و برنامه‌هاي درسي (برنامه درسي ملي): چالش‌ها و فرصت‌ها

هدف اصلي از اجراي اين پژوهش، بررسي دلالت‌ها، چالش‌ها و فرصت‌هاي نظريه پيچيدگي براي برنامه‌هاي درسي (برنامه درسي ملي) بود. در اين پژوهش از روش پژوهش كيفي «پژوهش نظريه‌اي» به‌عنوان روش پژوهش و از ابزار «بررسي مستندات» به‌عنوان ابزار گردآوري اطلاعات استفاده شده است. ويژگي‌هاي اصلي نظريه پيچيدگي شامل كل‌گرايي، عليت متقابل، واقعيت ذهني، عدم قطعيت، خودتنظيمي، چندسويه‌نگري و غير خطي بودن است. برنامه‌هاي درسي با توجه به سند برنامه درسي ملي داراي هفت عنصر مهم و اساسي ازجمله دانش‌آموز، معلم، محتوا، ياددهي _ يادگيري، ارزشيابي، محيط يادگيري و مدير مدرسه است. يافته‌هاي پژوهش نشان داد كه با توجه به نظريه پيچيدگي تعدادي از ويژگي‌هاي اين نظريه در عناصر هفت‌گانه برنامه درسي ملي وجود دارد؛ ولي هنوز تمامي دلالت‌هاي اين نظريه را پوشش نمي‌دهد. يافته‌هاي مقاله نشان داد مواردي چون دوگانگي، از بين برنده قوانين، غير ايستا بودن، غفلت از احترام و نداشتن نظم خطي، چند عليتي يا عليت چندگانه را مي‌توان چالش‌هاي فرا روي برنامه‌هاي درسي تلقي كرد. فرصت‌هاي فرا روي برنامه‌هاي درسي را نيز مي‌توان كل‌نگري و ديدگاه افزايشي، متناقض بودن و پارادوكس، روابط متقابل علت و معلول، بنيادي و تدريجي، همكاري و ارتباط، تفكر خلاق و خودكاوشگري دانست.