تعذيب و تنبيه در تاريخ بيهقي: بررسي داستان حسنك وزير براساس نظريات ميشل فوكو

پژوهش حاضر بر آن است تا با تكيه بر مدل‏ هاي تحليلي ميشل فوكو (19261984 م.) در كتاب مراقبت و تنبيه: تولّد زندان (1975م.) به بحث و بررسي اعدام حسنك وزير در كتاب تاريخ بيهقي بپردازد. هدف اصلي اين مقاله بررسي مولّفه‏ هاي قدرت، تعذيب، و تنبيه و متن شناسي تاريخ بيهقي بر اساس كتاب مراقبت و تنبيهِ ميشل فوكو مي‏ باشد. ابوالفضل بيهقي در بخش «ذكر بر دار كردن امير حسنك وزير رحمه‏ الله‏ عليه» با روشي دراماتيك و به شيوه ‏اي توصيفي به شرح آيين اعدام در عصر غزنويان و نمايش قدرت در آن برهه از تاريخ ايران پرداخته است. نقد آثار كهن ادب فارسي و تفسير آنها بر اساس نظريه‏ ها و انديشه‏ هاي معاصر شايد بتواند دريچه‏ هاي نويني را بر آنها گشوده و خوانندۀ امروزيِ آثار كلاسيك را با اين متون مانوس‏ تر گرداند. بررسي اين متون در قالب اين نظريه‏ ها كه محصول جهان مدرن و اجتماع پيچيدۀ آن است، خواننده را از حال به گذشته نمي‏ كشاند بلكه شكلي تازه و عيني‏ تري به آن متون داده و راه را بر فهم ابعاد ديگر آن آثار مي‏ گشايد. تاريخ بيهقي نوشتۀ ابوالفضل محمدبن‏ حسين بيهقي (385470 ق.) اثري است پويا و زنده كه به واسطۀ ادبي و تاريخي بودن مستعدّ متن شناسي و نقدهاي اجتماعي مي‏ باشد.