عنوان مقاله :
پيوندهاي محتوايي و معنايي ابيات تضمين شده كليله و دمنه با متن
پديد آورندگان :
كاردگر ، يحيي دانشگاه قم - گروه زبان و ادبيات فارسي , گلابيان ، اكبر دانشگاه قم
كليدواژه :
نثر فارسي , نثر فني , تضمين شعر فارسي , كتاب كليله و دمنه
چكيده فارسي :
اين مقاله ابيات تضمينشده را در كتاب كليله و دمنه با روشي توصيفيتحليلي بررسي كرده است. تضمين شعر يكي از ويژگيهاي متون منثور است و نثر فني و مصنوع، بيشترين بهره را از اين صنعت برده است. در ميان كتابهاي نثر فني و مصنوع در ادب فارسي، كليله و دمنه يكي از بهترين نمونههاي موجود در زمينه تضمين و بهرهگيري از شعر فارسي و عربي است؛ به همين دليل ابيات فارسي تضمينشده در اين كتاب در شيوهاي توصيفيتحليلي، مورد بررسي قرارگرفتهاست. در اين پژوهش، نام شاعراني كه شعرشان در كتاب كليله و دمنه تضمين شده و پيوند معنايي و محتوايي اشعار تضميني كليله و دمنه با متن، بررسي شده است. نصرالله منشي در استفاده از ابيات ديگران، مغلوب لفظ نشده و غالباً معني، اولويت او در گزينش ابيات تضميني بوده است. انديشههاي تعليمي و حكيمانه، اجتماعيات، آموزههاي ديني و عرفاني، رويكرد تقديرگرايانه و انديشههاي مدحي و ذمّي مهمترين مضاميني است كه متن كليله را با اشعار تضميني پيوند دادهاست. نگاه دقيق و انتقادي نصرالله منشي در گزينش ابيات، با گذشت روزگاران مورد تأييد قرار گرفته و از آن پس، ابيات تضميني كليله، منبعي قابل اعتماد براي نويسندگان نثر فني و مصنوع در گزينش اشعار تضميني شدهاست.
عنوان نشريه :
نثر پژوهي ادب فارسي
عنوان نشريه :
نثر پژوهي ادب فارسي