تحليل تاثير داعش بر معادلات سياسي امنيتي خاورميانه

Analyzing ISIS's Impact on Middle East's Political-Security Equationsations

يكي از مهم ترين پديده‌هاي امنيتي عصر حاضر، ظهور و گسترش گروه تروريستي داعش در غرب آسيا و شمال آفريقاست. پديده اي كه تمامي تحولات سياسي، امنيتي، اقتصادي و فرهنگي در اين منطقه را تحت تاثير قرار داده و موضوع بررسي و مطالعه كارشناسان حوزه‌هاي مختلف قرار گرفته است. اين مقاله درصدد بررسي تأثيرات ظهور داعش در سوريه و عراق بر معادلات سياسي امنيتي و تحولات قدرت در خاورميانه است. با توجه به نظريه واقع‌گرايي نوكلاسيك، متغير ثابت اين پژوهش، داعش و متغير وابسته آن تحولات قدرت در منطقه خاورميانه در نظر گرفته‌شده است. روش تحقيق اين مقاله «توصيفي-تحليلي» است. مطالب جمع‌آوري‌شده با استفاده از روش كتابخانه‌اي و اسنادي در قالب جداول به صورت كمي نشان داده مي‌شوند و سپس بر مبناي چهارچوب نظري پژوهش مورد تحليل قرار مي‌گيرند. در اين پژوهش ابعاد مختلف نقش داعش در تحولات خاورميانه مورد بررسي قرارگرفته است. از ديدگاه نوشتار پيش رو، اولين و مهم‌ترين پيامد ظهور گروه تروريستي داعش در غرب آسيا، «تضعيف جبهه‌ مقاومت» در مقابل رژيم غاصب اسرائيل است. اين رويداد از دو جهت بررسي شده است. اول آنكه با افزايش تعداد گروه‌هاي تروريستي در خاورميانه، توان گروه‌هاي حامي محور مقاومت صرف مقابله با آن‌ها مي‌شود. دوم آنكه ظهور داعش موجب افزايش شكاف سني و شيعه و اختلافات داخلي در جهان اسلام و در نهايت به نفع رژيم غاصب اسرائيل شده است. پيامد ديگر داعش «افزايش اسلام هراسي» در جهان است. از سويي ديگر بحران داعش موجب «تأثيرات منفي بر اقتصاد و توسعه» در منطقه شده است. بر اين اساس شاهد تحليل رفتن منابع مالي كشورهاي غرب آسيا و عقب افتادن آن‌ها از روند توسعه‌ اقتصادي و صنعتي هستيم.در مجموع داعش باعث بوجود آمدن آسيب‌هاي امنيتي – اقتصادي براي همه ي بازيگران در منطقه خاورميانه شده و با به چالش كشيدن نظم نسبي موجود ، ريشه‌هاي بي اعتمادي در منطقه را افزايش و چشم انداز صلح بين بازيگران منطقه را با چالش‌هاي جدي مواجه كرده است.

This article seeks to examine the effects of the rise of ISIS (Islamic State in Iraq and Syria) in Syria and Iraq on the political-security equations and power developments in the West Asia region. Regarding the neoclassical realism theory of international relations, the constant variable of this research is ISIS and its dependent variable is power developments in the Middle East region. The research method of this paper is descriptive-analytical. The collected materials are presented quantitatively in tables using the library and documentary methods, and then analyzed based on the theoretical framework of the research. This article studies the various dimensions of the role of ISIS in Middle East dynamics. From the perspective of the paper, the first and most important consequence of the emergence of the ISIS terrorist group in West Asia is the weakening of the resistance front against the Zionist regime, which took place in two directions. First, by increase in the number of terrorist groups in the Middle East, the power of groups of the resistance axis are used to confront them. Second, the emergence of ISIS has created a rift between Sunni and Shiite, and resulted in internal differences in Islamic World that eventually is in the favor of Zionist regime. One more consequence of ISIS is the Increase of “Islamophobia” in the world. On the other hand, the ISIS crisis has made negative impact on economy and development in the region. Accordingly, we see the decline of Western Asian countries financial resources and their retardation from the process of economic and industrial development. In all, ISIS has caused security-economic damage to all actors in the Middle East and by challenging existing relative order, has increased the roots of distrust in the region, and has faced serious challenges to the peace prospects among the region's actors.