فضيلت، علم و سعادت مبناي اخلاق دكارت

اين مقاله دربارۀ نظام اخلاقي در منظومۀ فكري دكارت است. در مرحلۀ اول اين نوشتار مي‌خواهيم نشان دهيم كه حتي اگر بپذيريم دكارت يك نظريۀ منسجم و نظام‌مند اخلاقي پرورش نداده و به‌طور خاص‌تر كتابي مستقل و صريح  درخصوص فلسفۀ اخلاق ننوشته است، اما دغدغه‌هاي اخلاقي دارد و ميان انواع سبك‌هاي زندگي و رفتارهاي مختلف تفاوت جدي مي‌نهد. او در آثار گوناگون خود به اصول و مباني‌اي اشاره مي‌كند كه ما مي‌توانيم براساس آن‌ها، نظريۀ اخلاقي منسجمي به دكارت نسبت بدهيم. در مرحلۀ بعد، مي‌خواهيم به ماهيت و ساختار نظر اخلاقي دكارت اشاره كنيم. در اين مسير،‌ ضمن بررسي مختصر ديگر تفسيرهاي موجود، تفسير مورد نظر خود را از اخلاق دكارتي شرح مي‌دهيم و مؤلفه‌هاي مهم و اساسي آن را بيان مي‌كنيم. همچنين، در ضمن بحث، به اين مطلب نيز اشاره مي‌كنيم كه رأي او به چه گروهي از فيلسوفان اخلاق متأخر شباهت بيشتري دارد. همان‌طوركه خواهيم ديد، اخلاق دكارت چهار مؤلفۀ اصلي دارد: فضيلت، علم، محدوديت معرفت و سعادت. اين‌ها چهار مؤلفۀ بنياديني‌اند كه به‌نظر مي‌رسد توضيح اخلاق دكارت، بدون آن‌ها ناقص و حتي نادرست باشد.