وَلايت به مثابۀ باطن و بنياد وِلايت و امامت

در اين نوشته مختصر، مقصود نشان دادن لزوم لحاظ دو معناي وَلايت (با فتح واو) و وِلايت (با كسر واو) در نسبت با هم به عنوان بطون و ظهور يكديگر و نه جداي از هم است. زيرا چنانكه خواهد آمد منشأ بسياري از كج فهمي‌ها در اين باب به همين جدايي ميان اين دو معنا و مشترك لفظي گرفتن كلمه وليّ باز مي‌گردد و اگر اين دو معنا را مرتبط با هم لحاظ كنيم چنانكه در حكمت و فلسفه چنين اعتبار كرده‌اند مطلب به گونه‌اي ديگر خواهد شد و در فهم معناي آيات (از جمله سوره نساء آيه 59 و سوره مائده آيه 55) و روايات در اين باره گشايشي پديد خواهد آمد كه در غير اينصورت منتفي خواهد بود. از طرفي اين بحث نشان خواهد داد كه قول مشهور فخر رازي در باب علم كه از مقوله اضافه است نمي‌تواند به صفت ذات اضافه در نفس عالم تلقي گردد و تصور وي ظاهراً به اضافه محض باز مي گردد كه اين امر خود البته در آثار فلسفي و كلامي وي قابل رسيدگي است.