تحليل تأثيرپذيري رفتار مصرف انرژي در بخش خانگي از نحوه آگاه‌سازي مصرف‌كنندگان (با بهره گيري از آزمون رتبه بندي فريدمن)

«مصرف» كه در يك جامعه نقش مهمي در تعيين نوع، ميزان و شكل توليد و توزيع دارد، خود تحت تأثير شرايط فرهنگي و اجتماعي جامعه است. در اين ميان مصرف انرژي نيز در اقتصاد و جامعه ما اهميت خاصي دارد. وضعيت كنوني مصرف نامناسب انرژي در كشور ناشي از دلايل گوناگوني است و كارشناسان امور انرژي معتقدند كه خانوارها نقش مهمي در هدر رفت انرژي دارند؛ به‌خصوص اينكه بر اساس بررسي‌ها، اين بخش بيشترين سهم را در مصرف انرژي كشور نسبت به ساير بخش‌ها دارد؛ ‌بنابراين فرهنگ‌سازي و آگاه‌سازي عمومي در اين بخش از ضرورت و اهميت خاصي برخوردار است. اهميت آگاهي‌بخشي عمومي زماني مضاعف مي‌شود كه پي مي‌بريم بر اساس نتايج بسياري از مطالعات داخلي، كشش قيمتي تقاضاي مصرف انرژي در جامعه ما پايين است و سياست‌هاي قيمتي، كارايي زيادي در مديريت مصرف انرژي و بهبود كارايي آن ندارند. بر اين اساس در تحقيق حاضر بر آن بوده‌ايم تا آگاهي‌هاي مؤثر بر رفتار مصرفي و به‌تبع آن، كارايي مصرف انرژي در بخش خانگي را استخراج و ميزان تأثيرگذاري و اهميت هركدام از آن‌ها را ارزيابي كنيم. بدين منظور با بهره‌گيري از روش‌هاي اسنادي، پيمايشي و تحليل‌هاي كيفي و پس از جمع‌آوري داده‌هاي مبتني بر نظر خبرگانِ اين حوزه و تحليل آن‌ها توسط «آزمون فريدمن» و با بهره‌گيري از نرم‌افزار SPSS اين نتايج به دست آمده است كه «افزايش آگاهي در زمينه منافع ملي و تقويت حس ميهن‌دوستي و عرق ملي» و «آگاهي‌رساني در زمينه تأثيرات مخرب بر محيط‌زيست و سلامت انسان‌ها» تأثير بسيار زياد، «طراحي دروس و رشته‌هاي خاص مرتبط با كارايي انرژي» و «توزيع كتب، ويژه‌نامه‌ها و ساير اقلام رسانه‌اي براي تبيين روش‌هاي بهينه‌سازي» تأثير زياد، «آموزش و فرهنگ‌سازي در مدارس و تبديل كودكان به ناظرين مصرف در خانواده» و «آگاهي از ميزان پتانسيل صرفه اقتصادي ناشي از مصرف ‌بهينه انرژي» تأثير متوسط، «آموزش‌هاي عمومي به زنان خانه‌دار در زمينه بهينه‌سازي مصرف انرژي در خانه» تأثير نسبتاً پايين و «افزايش سطح تحصيلات زنان خانه‌دار» تأثيري اندك بر رفتار مصرفي و به‌تبع آن بهينه‌سازي مصرف انرژي در بخش خانگي دارد.