اثر مصرف خاكي سولفات پتاسيم و محلول‌پاشي سولفات منيزيم در تحمل انگور نسبت به سرماي مصنوعي و سرمازدگي طبيعي بهاره

Effects of Potassium Sulfate Soil Drench and Foliar Application of Magnesium Sulfate on Grapevine Tolerance to Artificial and Spring Frostbite

دماي پايين فصل‌هاي سرد، هر چند سال يك بار به تاكستان‌هاي مناطق مختلف كشور خسارت‌هاي سنگيني وارد مي‌نمايد. مصرف كود پتاسيم براي مقاوم‌سازي بوته‌ها به سرماي زمستان بدون توجه به ديگر عنصرها نمي‌تواند تغذيه مناسب بوته‌هاي انگور را فراهم نمايد. اين پژوهش با هدف تغذيه متعادل و اثرهاي آن بر تحمل بوته‌هاي انگور(رقم بيدانه سفيد) تربيت يافته در سيستم خزنده نسبت به سرما و جلوگيري از خسارت يخبندان در يكي از تاكستان‌هاي شهرستان شازند از توابع استان مركزي انجام شد. آزمايش در قالب طرح اسپليت پلات بر مبناي بلوك كامل تصادفي با 12 تيمار در 5 تكرار، در سال‌هاي 1393 تا 1395 اجرا شد. مقدارهاي مختلف كود سولفات پتاسيم در چهار سطح صفر، 75/0، 5/1 و 25/2 كيلوگرم به ازاي هر تاك در كرت‌‌هاي اصلي در ارديبهشت ماه و قبل از آبياري اول و محلول‌پاشي سولفات منيزيم در سه سطح صفر، 9 و 18 كيلوگرم در 1000 ليتر آب آبياري (در 2 نوبت بعد از مرحله تمام گل به فاصله 10 روز) در كرت‌‌هاي فرعي مصرف شد. در سال دوم آزمايش (1394 تا 1395) سرمازدگي طبيعي در روز 15 ارديبهشت 1395 با دماي مطلق صفر درجه سلسيوس و سرعت باد 6 متر در ثانيه به وقوع پيوست. افزون بر وقوع سرماي طبيعي، دو مرحله سرماي مصنوعي بر جوانه شاخه‌هاي يك‌ساله (در فصل خواب در سال‌هاي 1394 تا 1395) با دماهاي 3-، 6-، 9- و 12- درجه سلسيوس اعمال شد. نتيجه‌ها نشان داد كه تاك‌هاي تيمار شده با مصرف خاكي 5/1 كيلوگرم از سولفات پتاسيم به ازاي هر تاك به همراه محلول‌پاشي 9 كيلوگرم سولفات منيزيم در 1000 ليترآب (غلظت 9 در هزار)، با كمترين نشت الكتروليت نسبت به ديگر تيمارها در مقابل سرماي مصنوعي و با 32% جوانه رشد كرده شده در رويارويي با سرماي طبيعي تحمل بيشتري داشتند و نسبت يون‌هاي پتاسيم به منيزيم در اين تيمار برابر 5 بود كه نشان از يك نسبت متعادل بين اين دو عنصر است.

Low temperature, causing heavy damage to vineyards from different regions of the Iran every few years. The use of potassium fertilizer, regardless of other elements, cannot provide proper nutrition for grapevine. The main purpose of this investigation was to study effects balanced nutrition and its effects on vines (Bidaneh Sefid cultivar) tolerance to frostbite. Grapevines have grown in ‘Khazandeh’ training system. In this system, the roots of the plants laid down in a trough (depth: 80 cm and width: 100cm), and the trunk is placed on a small mound formed after digging the streams. The experiment was carried out as randomized complete block design (RCBD) with split plot arrangement with five replications during 2015 and 2016 in vineyards of Shazand, Iran. Different amounts of potassium fertilizer in four levels 0, 0.75, 1.5 and 2.25 kg per vine in main plots and foliar application at three levels 0, 9 and 18 kg of magnesium sulfate salt per 1000 liters of water (In 2 stages after fruit set within 10 days) in sub-plots were used. In the second year of experiment natural frostbite occurs in 4th may 2016 and minimum of absolute temperature was 0˚C and wind speed was 6 m/s. In addition to the occurrence of natural frostbite, two artificial cold stages were applied on the buds of canes at temperatures of -3, -6, -9, and -12 ° C. According to the results, consumption 1.5 kg of potassium sulfate per vine with foliar 9 kg of magnesium sulfate salt per 1000 liters of water increasing tolerance of vines to artificial with the least electrolyte leakage and natural frostbite. The percent of sprouted buds in this treatment was 32% and ratio of potassium to magnesium ions was 5, indicating a balanced ratio between these two elements.