نرخ كشف كاذب در آزمون‌فرض‌ جايگشتي فيشر و جايگشتي تعديل‌يافته‌ همزمان بر داده‌هاي ريزآرايه

زمينه و هدف: در سال هاي اخير، فن آوري هاي جديد منجر به توليد حجم انبوهي از داده ها شده و در حوزه زيستي، فناوري ريزآرايه نيز به صورت چشمگيري توسعه يافته است. در اين ميان، جهت مقايسه گروه كنترل با دو يا چند گروه آزمايشي، همچنين يافتن ژن هايي با بيان متفاوت، از آزمون فيشر استفاده مي شود. در اين مطالعه نرخ كشف كاذب در آزمون فرض جايگشتي فيشر و جايگشتي تعديل يافته همزمان بر داده هاي ريزآرايه بررسي گرديد. روش بررسي: در اين مطالعه، ابتدا با شبيه سازي و انتخاب سه حالت مختلف براي نمونه هاي كنترل و آزمايشي ، نرخ كشف كاذب با استفاده از دو روش آزمون جايگشتي فيشر و جايگشتي تعديل يافته محاسبه گرديد، سپس اين دو روش بر روي 8799 ژن مربوط به سلول مغز 29 موش (در سه گروه سني جوان، ميانسال و پير) اعمال گرديد و تأثير فرآيند سن مغز بر افزايش ايجاد بيماري آلزايمر مورد بررسي قرار گرفت. يافته ها: نتايج نشان داد استفاده از روش آزمون جايگشتي فيشر، نرخ كشف كاذب را نمي تواند كنترل كند، ولي روش جايگشتي تعديل يافته بهتر عمل كرده و اختلافات واقعي معني دار را درست تر تشخيص مي دهد؛ لذا مقدار FP در روش دوم كاهش خواهد يافت. نتيجه گيري: با توجه به نتايج اين مطالعه، استفاده از روش هاي مرسوم ازجمله آزمون جايگشتي فيشر كه مبناي تحليل داده هاي زيستي در بسياري از نرم افزارها مي باشد، در داده هاي بزرگ مقياس، ازجمله داده هاي ريزآرايه كارايي مطلوب را ندارد و نرخ كشف كاذب را نمي تواند كنترل كند؛ درحالي كه روش جايگشتي تعديل يافته با عملكرد بهتر در كنترل نرخ كشف كاذب، نتايج قابل اعتمادتري در پي دارد.