مقايسه تأثير دو اصلاح‌كننده آلي و پليمري بر تبخير رطوبت سطح خاك

بخش مهمي از آب حاصل از بارش‌هاي كشور به‌ويژه در نواحي خشك و نيمه‌خشك، از طريق تبخير از سطح خاك هدر مي‌رود. در اين راستا، استفاده از برخي خاك‌پوش‌ها و يا اصلاح‌كننده‌ها علاوه بر بهبود ويژگي‌هاي خاك، مي‌تواند باعث كاهش تلفات ناشي از تبخير آب شود. به‌همين منظور، پژوهش حاضر با هدف مقايسه تأثير دو اصلاح كننده آلي و پليمري بر ميزان تبخير آب از سطح خاك در شرايط آزمايشگاهي انجام شد. در راستاي دستيابي به هدف اصلي تحقيق، آزمايشي به‌صورت اسپيلت پلات فاكتوريل و در قالب طرح كاملاً تصادفي طراحي و دو اصلاح‌كننده ويناس و پليمر A12، هر يك در چهار غلظت شامل 20، 25، 33 و 50 درصد غلظت اوليه همراه با شاهد و در سه تكرار روي نمونه خاك لسي متعلق به اراضي ديم منطقه كلاله گرگان اعمال شد. خاك الك شده، به ميزان مساوي داخل 27 گلدان ريخته و سپس گلدان‌ها با مقدار 50 ميلي‌ليتر آبياري شدند. با گذشت زمان لازم براي حصول تعادل اوليه، تيمارهاي مذكور با حجم 10 ميلي‌ليتر به گلدان‌ها اضافه شد. هر يك از گلدان‌ها با ترازوي دقيق وزن شده و اين كار هر روز در زمان ثابت ادامه داشت تا وقتي‌كه وزن هر گلدان به وزن اوليه قبل از اضافه شدن رطوبت اوليه و تيمار برسد. در انتها نتايج آزمايش‌ها در قالب طرح آماري كاملاً تصادفي تحليل و ميانگين‌ها به روش دانكن مقايسه شدند. نتايج نشان داد كه اثر اصلي اصلاح كننده، سطوح مختلف تيمار، زمان، اثر متقابل اصلاح‌كننده و زمان و اثر متقابل سطوح مختلف تيمار و زمان برشدت تبخير معن‌يدار شده است. نتايج كلي نشان داد كه تفاوت دو تيمار ويناس و پليمر در خصوص كاهش تبخير معني‌دار بود و هر دو به‌طور متوسط و به‌ترتيب 0/02 و 01/0 ميلي متر (به ترتيب 3/3 و 0/15 درصد) نسبت به شاهد (صفر) بر كاهش ميزان تبخير موثر بودند.