بررسي توسعه فرسايش آبكندي در حوزه آبخيز ارو و ارائه راهكارهاي مقابله با آن

فرسايش آبكندي به عنوان يكي از اشكال فرسايش خاك به وسيله آب، از فرايندهاي مهم تخريب سرزمين در ايران به شمار مي آيد كه تحت شرايط خاص محيطي به وقوع مي پيوندد. اين نوع فرسايش با توجه به ابعاد نسبتاً وسيع، توسعه سريع و توليد رسوب، سبب تخريب گسترده اراضي مي گردد. بطور كلي عوامل ايجاد آبكندها به دو دسته طبيعي و انساني تقسيم مي‌شود. در بخش طبيعي مي توان به حساسيت مواد مادري به فرسايش، فرسايش‌پذيري بالاي خاك، وضعيت هيدرولوژي، حجم و سرعت رواناب سطحي حوضه، وقوع سيل و فعاليت جوندگان، همچنين در بخش انساني به نحوه استفاده از اراضي، آبياري غير اصولي اراضي، تخريب پوشش گياهي حوضه اشاره نمود. جهت كنترل اين پديده پس از لزوم شناخت مكانيسم تشكيل و عوامل مؤثر بر آن، ارائه راهكارهايي براي مقابله با اين معضل از اهميت ويژه اي برخوردار است. لذا جهت شناخت ابعاد مختلف مقابله با اين پديده در حوضه ارو واقع در شهرستان فيروزكوه مطالعات اجمالي انجام و پس از تعيين تيپ هاي فرسايشي موجود و توليد رسوب آنها، پارامترهاي ليتولوژي، شيب، عمق خاك و پوشش زمين به عنوان برخي عوامل مهم موثر بر انواع فرسايش بخصوص آبكندها مورد بررسي قرار گرفتند. به طور كلي عوامل ايجاد آبكند‌ها در اين منطقه متاثر از شرايط زمين شناختي، تكتونيكي، اقليمي، ادافيكي، توپوگرافي و مهم تر از همه فعاليت هاي بشري است. اين آبكندها بر اثر عوامل طبيعي ايجاد و با دخالت انساني توسعه و گسترش يافته‌اند. لذا مديرت لازم براي مهار آنها بايد با در نظر گرفتن همه عوامل به راهكار اجرايي تبديل شود چرا كه سابقه عمليات تك بعدي نشان داده كه موفقيتي به دنبال آن نخواهد بود.