عنوان مقاله :
تحليل روند تغييرات بارش و تعيين وضعيت خشكسالي و ترسالي حوضه آبريز كن در سال هاي اخير
پديد آورندگان :
بينش ، نگين دانشگاه تهران , نيك سخن ، محمدحسين دانشگاه تهران - دانشكده محيط زيست , سارنگ ، امير دانشگاه تهران - دانشكده محيط زيست
كليدواژه :
آنومالي , بارش , خشكسالي , روند , من-كندال
چكيده فارسي :
بارش از جمله مهمترين شاخص هاي اصلي در مطالعات اقليمي بوده و تحولات اقليمي عمدتاً ناشي از افت، نوسان، يا تغيير اين عنصر است. بنابراين در اكثر تحقيقات اقليمي و به ويژه در تعيين دوره هاي خشك و تر، عامل بارش مورد بحث و بررسي قرار ميگيرد. ناهنجاري هاي اقليمي از جمله عوامل وقوع رخدادهاي حدي چون سيل، خشكسالي، و بيابانزايي ميباشد كه كشور ما نيز از اين پديده تأثير پذير بوده است. درصد آنومالي (ناهنجاري) بارش (PAP)، معيار مهميدر ارزيابي خشكسالي و ترسالي به شمار ميرود. در مطالعه حاضر، با استفاده از آمار دريافتي از ايستگاه هواشناسي چيتگر و پس از بررسي كيفيت و همگني داده ها، از روش رگرسيون خطي و آزمون گرافيكي من-كندال براي تعيين روند و نقاط تغيير در بارش حوضه آبريز كن در استان تهران طي دو دهه اخير (1374-1393) استفاده شد. سپس ميانگين متحرك 5 ساله و همچنين ناهنجاري هاي مجموع بارش و دماي متوسط سالانه برآورد گرديد و بر اين اساس، سالهاي خشك و تر طي دو دهه گذشته در حوضه آبريز كن تشخيص داده شد. نتايج نشان ميدهد كه بارش سالانه حوضه آبريز كن طي سالهاي دوره دوره مورد بررسي، در مجموع با روند منفي مواجه بوده، هر چند اين روند (در سطح احتمال 5 درصد) معني دار نبوده است. همچنين بررسي ها نشان دهنده اين است كه طي دهه 1370 اين حوضه با خشكسالي خفيف و متوسط مواجه بوده، اما پس از آن، روند خشكي و ترسالي يكنواخت نبوده و از سالي به سال ديگر متغير است. در هيچ يك از سالهاي مورد بررسي خشكسالي شديد و حاد وجود نداشته، اما در مجموع تعداد سالهاي خشك بيشتر از سالهاي تر بوده است.
عنوان نشريه :
ترويج و توسعه آبخيزداري
عنوان نشريه :
ترويج و توسعه آبخيزداري