عنوان مقاله :
مقايسه اقتصادي يك روش ابتكاري احياء قنات با روش هاي مرسوم تامين آب كشاورزي در دشت سعادت آباد شهرستان حاجي آباد در استان هرمزگان
پديد آورندگان :
برخورداري ، جلال سازمان تحقيقات آموزش و ترويج كشاورزي - مركز تحقيقات و آموزش كشاورزي يزد - بخش تحقيقات حفاظت خاك و آبخيزداري
كليدواژه :
موتور پمپ گازوئيلي , موتور پمپ برقي , قنات متروكه , بند انحرافي
چكيده فارسي :
منابع آب يكي از عوامل بسيار مهم و حياتي كه در توسعه مناطق و زندگي روزمره انسانها مي باشد. لذا بدون استفاده بهينه از اين منبع گران بهاء رشد و شكوفايي امكانپذير نمي باشد. منطقه مورد مطالعه ( دشت سعادت آباد)در استان هرمزگان و140 كيلو متري شمال بندر عباس واقع است. در اين منطقه تعداد 122 حلقه چاه كشاورزي و دو رشته قنات متروكه موجود است. به علت برداشت زياد آب از چاهها سطح سفره آب زير زميني سالانه شديدا در حال كاهش (سالانه حدود 6/. متر) است. به طوريكه مشكل كمبود آب به صورت يك مشكل حاد قابل احساس است . تعدادي از كشاورزان فعال منطقه با مشاركت و اعتبارات بانكي طرحي را براي احياء و بازسازي يكي از قنات ها آغاز نموده اند .در اين طرح كه يك ابتكار جديد در نوع خود مي باشد با احداث سد و تاسيسات انحراف سيل حدود 200 ليتر بر ثانيه از جريان هاي پايه و سيلابي رودخانه را به داخل كانال هاي زير زميني قناتهاي متروكه پر عابدين هدايت نموده اند. سپس با لايروبي مناسب قنات از آن بر اي آبياري 800 هكتار از زمين هاي نا كشت منطقه انتقال داده شده است. به منظورارزيابي اقتصادي طرح مقايسه اي بين هزينه استحصال آب در طرح احياء قنات متروكه و چاه هاي نيمه عميق كه روش مرسوم تامين آب در منطقه ميباشد انجام شده است. نتايج نشان داد كه با هر سه سطح بهره 10% ، 15% و 20% قيمت هر متر مكعب آب استحصال شده توسط قنات كمتر از قيمت آب چاه هاي كشاورزي مي باشد. لذا اجراي چنين طرحهاي عمراني علاوه بر توجيه اقتصادي لازم مي تواند در كاهش خسارت سيلاب، بهره برداري مناسب از هرزآبها، احياء زمين هاي باير و افزايش توليد و درآمد بخش كشاورزي موثر باشد.
عنوان نشريه :
ترويج و توسعه آبخيزداري
عنوان نشريه :
ترويج و توسعه آبخيزداري