استقرارهاي آغازينِ دورة هولوسن در منطقة كُهگيلويه

جوامع انساني، طي يك دوره چندهزارساله، از اواخر دوره پليئستوسن تا اوايل دوره هولوسن، توانستند شيوه معيشتي خود را كه مبتني بر شكارگري و گردآوري خوراك بود به كشاورزي و يكجانشيني تغيير دهند. اين تحول شگرف، كه از آن با عنوان فرايند نوسنگي گرايي/ نوسنگي شدن نيز ياد ميشود، يكي از مباحث مهم باستانشناسيِ دوره پيش از تاريخ است. در ارتباط با گستره جغرافيايي رخدادِ اين تحول مهم، به طور كلي، توافقي عمومي درباره جنوب غرب آسيا بين پژوهشگران وجود دارد. پژوهشهاي اخير در ارتفاعات زاگرس و كوهپايه هاي آن به كشف شواهد بسيار مهمي در ارتباط با فرايند نوسنگي گرايي منجر شده و بار ديگر توجه پژوهشگران را به بخشهاي شرقي هلال حاصلخيزي معطوف ساخته است. پژوهشهاي باستانشناختي جديد در منطقه كُهگيلويه، به منزله بخشي از ارتفاعات جنوبي زاگرس، و شناسايي شمار قابل توجهي از استقرارهاي آغازين دوره هولوسن از پتانسيلهاي بالاي اين منطقه براي مطالعه فرايند نوسنگيگرايي در اين بخش از فلات ايران حكايت دارد. در بررسيهاي انجام شده در منطقه كُهگيلويه شمارِ 16 محوطه از استقرارهاي آغازين دوره هولوسن شناسايي شده است. اين استقرارها، از منظرِ ريختشناسي نوعِ محوطه، در چهار گروه تپه ها (5 تپه)، محوطه اي باز (8 محوطه)، پناهگاههاي صخرهاي (2 پناهگاه)، و يك مورد غار طبقه بندي ميشوند. در مجموع الگوهاي استقراري و معيشتي اين محوطه ها متأثر از چند عاملِ دشت، رودخانه، كوهستان، و تنگههاست كه نشان ميدهد جوامع اين دوره از همه پتانسيلهاي زيستمحيطي اين منطقه بهره برده اند.