ايزوتوپي - هيدروشيميايي چشمة كارستي ارناوه و سد مخزني شيريندره، خراسان شمالي

منابع آب سطحي و زيرزميني، به‌خصوص چشمه كارستي ارناوه و سد شيرين‌دره، منابع اصلي آب آشاميدني و كشاورزي در استان خراسان شمالي در شمال شرق ايران است. هدف اين مطالعه تعيين منشأ و بررسي خصوصيات هيدروشيميايي و ايزوتوپي چشمه ارناوه و سد شيرين‌دره و كيفيت آب جهت كشاورزي و شرب بود. نمونه‌هاي آب طي يك دوره (مهرماه 1397) از چشمه كارستي ارناوه، رودخانه، و سد شيرين‌دره جمع‌آوري و مقادير EC، TDS، يونهاي اصلي، و ايزوتوپهاي δ18O و 2Hδ آنها تعيين شد. همچنين، دو ايستگاه باران‌سنجي قلعه بربر و حصهگاه نيز جهت نمونهبرداري ايزوتوپي از آب باران و ترسيم خط ايزوتوپي بارش انتخاب شدند. نتايج هيدروشيميايي نشان داد تيپ آب كليه نمونهها Ca-Mg-HCO3 و Ca-Mg-SO4 است. ميانگين هدايت الكتريكي نمونهها حدود 900 ميكروموس بر سانتيمتر بود كه تغييرات مكاني و عمقي چنداني در محدوده مورد مطالعه ندارد. كيفيت آب رودخانه شيرين‌دره پس از اختلاط با چشمه بهتر شده و مقدار غلظت يونها كاهش يافته است. رابطه به‌دست‌آمده براي خط بارش ايزوتوپي شيرين‌دره + 5.67 (R= 0.96) δ18O 7.14 2H=δ بوده كه به دليل تبخير ثانويه و شيب و عرض از مبدأ آن نسبت به خط بارش جهاني كاهش پيدا كرده است. بررسي ايزوتوپي نشان ميدهد منشأ آنها بارشهاي جو‌ّي است و نمونههاي مخزن، به دليل تبخير، غنيتر از رودخانه است و انحراف ناچيزي از خط بارش محلي دارد. كيفيت آب از نظر شرب و كشاورزي مناسب است.