مبناي نظري تحريم‌هاي مربوط به برنامه هسته‌اي ايران: مقايسه ديپلماسي دولت‌هاي ترامپ و اوباما

Theoretical Principles of Sanctions Related to Iran's Nuclear Program: A Comparison Between Diplomacy Under Trump and Obama

در فضاي عملي روابط بين‌الملل، وضع‌كنندگان تحريم انگيزه‌هاي‌ متفاوتي براي استفاده از اين ابزار دارند. تغيير در سياست برجامي دولت آمريكا يكي از موارد جالب توجه در اين زمينه است. سؤال مقاله حاضر اين است كه نقطه عزيمت نظري تفاوت در ديپلماسي تحريمي دو دولت ترامپ و اوباما در قبال ايران با وجود تعهد اين كشور به تعهدات برجام چه بوده است؟ فرضيه مقاله اين است كه در حالي كه سياست تحريمي دولت اوباما بيشتر مبتني بر انگيزه متعهد سازي ايران به هنجارهاي بين‌المللي بود، انگيزه اصلي دولت ترامپ پيشبرد حداكثري منافع آمريكا فارغ از محدوديت‌هاي حقوقي بين‌المللي است. از اين منظر، برجام براي دولت اوباما، توافقي كارآمد و براي دولت ترامپ، ناكارآمد تلقي شده است. فرضيه به لحاظ نظري بر دو نظريه واقع گرايي و ليبراليسم درباره كاركرد تحريم در روابط بين‌الملل متكي است. اين فرضيه به نحو تحليلي- تبييني و با تكيه بر داده‌هاي معتبر بررسي خواهد شد.

In international relations, those who impose sanctions have different motives for using this tool. A change in the US government's policy toward the Iran nuclear deal, officially known as the Joint Comprehensive Plan of Action or the JCPOA, is a notable issue in this regard. The question asked by the present article is: Where was the theoretical point of departure for the difference in sanctions diplomacy under US President Donald Trump and his predecessor Barack Obama toward Iran despite its commitment to the terms of the agreement? The article's hypothesis is that while the Obama administration's sanctions policy was more based on a motivation to make Iran committed to conforming to international norms, the Trump administration's main objective is to advance US interests as far as possible regardless of international legal restrictions. From this perspective, the nuclear deal was considered effective by the Obama administration, while the Trump administration regards it as ineffective. The hypothesis is theoretically based on realism and liberalism theories about the function of sanctions in international relations and has been studied here using an analytical-explanatory model and reliable data.