كليدواژه :
امام مهدي(ع) , قاعده لطف , فخر رازي , تفتازاني , جرجاني , ولايت , انسان كامل , فيض الهي
چكيده فارسي :
در كتابهاي كلامي اشاعره، مطالبي به صورت گذرا درباره آموزه مهدي موعود(عج) يافت ميشود. اين مقاله به بررسي ديدگاه سه تن از شخصيتهاي مشهور مكتب اشاعره، يعني فخر رازي، تفتازاني و جرجاني درباره امام مهدي(ع) ميپردازد. از نگاه فخر رازي، غيبت امام مهدي(ع) با لطف و منصوب و منصوص بودن آن ناسازگار است. به عقيده او امام بايد حاضر باشد تا مردم را به طاعتها نزديك و از زشتيها دور كند. در ديدگاه تفتازاني و جرجاني، قيد «همه اعصار» براي لطف و منصوب بودن امام مورد توجه قرار گرفته است. از اين رو تفتازاني، خالي بودن دورهاي از زمان از وجود امام را دليل بر منصوب نبودن امام غايب، و جرجاني نيز آن را بيانگر آن دانست كه خداوند در عصر ما واجبي را رها كرده باشد و حال آنكه چنين چيزي محال است. در اين نوشتار با استناد به نگرش قرآن در اين زمينه و نيز ديگر حكمتهاي غيبت و فوايد لطف بودن امام، به اشكالات خاص و مشترك اين ديدگاهها پرداخته شده است.