بررسي شيمي كاني‌ها و زمين شيمي مسكوويت گرانيت پرآلومينوس آي‌قلعه‌سي (خاور تكاب، شمال باختري ايران)

توده نفوذي آي‌قلعه‌سي در حد فاصل استان آذربايجان غربي و كردستان و در محل تلاقي دو زون ساختاري سنندجسيرجان با اروميهدختر قرار دارد. تركيب سنگ‌شناسي اين توده نفوذي ‌مسكويت‌گرانيت است و به‌ درون واحدهاي رسوبي با سن ائوسن نفوذ كرده است. مطالعات شيمي‌كاني در اين سنگ‌ها نشان مي‌دهد كه پلاژيوكلازها داراي تركيب آلبيت و اليگوكلاز مي‌باشند. گارنت‌ها داراي تركيب اسپسارتين و آلماندين هستند و در فشار زير 5 كيلوبار تشكيل شده‌اند. بررسي‌هاي ژئوشيميايي نشان داد كه ماگماي مادر اين توده نفوذي كالك‌آلكالن پتاسيم بالا بوده و از نظر درجه اشباع از آلومينيوم (ASI) پرآلومين است. بر اساس دياگرام‌هاي عنكبوتي نمونه‌هاي مورد مطالعه بيشترين غنيشدگي و تهي‌شدگي را نسبت به گوشته اوليه و كندريت مي‌دهند و همچنين كمترين ميزان غني‌شدگي و تهي‌شدگي را نسبت به تركيب پوسته بالايي نشان مي‌دهد كه نشان‌دهنده نزديكي تركيب نمونه‌ها به تركيب پوسته بالايي است. همچنين براساس نمودارهاي تمايز محيط تكتونوماگمايي نمونه‌هاي مورد مطالعه در محدوده گرانيت‌هاي پس از كوهزايي و همزمان با برخورد قرار گرفته‌اند. منشا سنگ‌هاي مورد مطالعه از پليت‌هاي فلسيك بوده و داراي خاستگاه فقير از رسغني از پلاژيوكلاز است. بطور كلي مي‌توان گفت توده نفوذي آي‌قلعه‌سي پس از برخورد قارهقاره جايگزين شده‌ و احتمالا از ذوب بخشي نهشته‌هاي دگرگون پوسته قاره‌اي در يك محيط برخوردي شكل گرفته‌اند.