چكيده فارسي :
روابط بين‌الملل تعاملات اقوام و فرهنگ ها را در سرتاسر جهان مورد توجه قرار مي دهد و پيچيدگي دامنه اين تعاملات، آن را به يك مسئله چالش برانگيز تبديل نموده است. روابط جمهوري اسلامي ايران و هند به موضوعات مهمي از قبيل امنيت و انرژي مرتبط است و در همين راستا، در ژانويه سال 2003 توافقات متعددي شامل تفاهم‌نامه نقشه راه همكاري راهبردي، بين دو كشور امضا شده است. هدف از اين تحقيق، مطالعه بر روي مؤلفه هاي مهمي است كه بر استقرار روابط راهبردي ميان دو كشور هند و جمهوري اسلامي ايران در درون ساختار نظام بين الملل نقش دارند، تا از طريق تعيين و اولويت بندي آنها، چگونگي شكل گيري روابط راهبردي ميان دو كشور معين گردد. اين تحقيق براساس نظريه نئورياليسم كه معتقد بر اهميت ساختار نظام بين الملل و نقش آن به عنوان پيش تعيين‌‌كننده رفتار كشورها است، به مطالعه روابط ايران و هند مي‌پردازد. نوع تحقيق مطالعه مقطعي با رويكردي كمي است كه اطلاعات آن از طريق پرسشنامه، از جامعه آماري شامل كارشناسان حوزه هاي سياسي، اقتصادي و امنيتي هر دو كشور، جمع آوري شده است. نتايج تحقيق نشان مي‌دهد كه روابط بين دو كشور مكمل يكديگر در حوزه‌هاي اقتصادي و امنيتي است. كريدور شمال - جنوب، امنيت، انرژي و ثبات در افغانستان از مهمترين مؤلفه‌هاي مثبت مؤثر بر روابط راهبردي بين دو كشور محسوب مي‌گردند. ليكن سياستهاي آمريكا در غرب آسيا بويژه با ايران به گونه‌اي است كه بر روابط دو كشور تأثير معكوس دارد.
چكيده لاتين :
International relations concern people and cultures throughout the world. The complexity
scope of the interactions makes international relations a challenging issue. Relations
between India and Iran have been deepening with respect to most issues, especially
security, energy, and the North-South Transportation Corridor. In January 2003, the two
nations signed a number of agreements, including a “Memorandum of Understanding on
the Road Map to Strategic Cooperation.” This research paper focuses on India and Iran
strategic relationship according to Neorealism theory that emphasizes the importance of the
structure of an international system and its role as the primary determinant of state
behavior. The aim of this research is to study various components in establishing strategic
relations between countries in international system through determining the most important
affecting factors such as system, security, and economy in shaping strategic relations. The
type of research design is cross-sectional design with quantitative data collected through
subjects’ responses to a questionnaire. The results of the research indicate that India and
Iran complement each other in the energy sector and share an interest in stabilizing
Afghanistan and connecting resource-rich Central Asia to the Indian Ocean. Internationally,
the future of India and Iran relations will depend on two factors: how India manages to
maintain the right balance between its growing relations with Israel, the US, and GCC
countries and on the other hand, what will be the nature and level of Iran’s engagement
with India if and when its relations improve with the US and EU.
