سازگارسازي تفاوت فرهنگي و همبستگي ملي در ايران: در جستجوي يك چارچوب نظري

Accommodating Cultural Difference and National Solidarity in Iran: In Search of a Conceptual Framework

پيامد رشد روزافزون مباحثات علمي در زمينة چندفرهنگي​ گرايي، هويت فرهنگي و خودگرداني فرهنگي در سه دهة گذشته، مفهوم كشور- ملت و حوزة دولت ملي دستخوش تحولات بسياري شده است كه در كنار امواج گستردة جهاني شدن، بازنگري در كاركردهاي سنتي دولت​هاي ملي را امري ضروري ساخته است. تفسيرهاي گوناگوني كه دربارة هويت ملي و هويت فرهنگي ارايه شده، لزوم به​رسميت شناختن تفاوت​هاي فرهنگي و حقوق جوامع فرهنگي كه در درون مرزهاي يك كشور زندگي مي​ كنند، و تغيير ماهوي مفاهيمي همچون امنيت و منافع ملي، انديشمندان حوزة سياست را وا داشته كه به فكر جايگزين ساختن مفهوم سنتي وحدت و يكپارچگي ملي با مفهومي جديد كه با تحولات نامبرده سازگار باشد بيفتند. در مقالة حاضر، پس از توضيح برخي از تحولات نظري و تغييرات مفهومي، طرح پيشنهادي يك اجماع همپوش مابين جوامع فرهنگي موجود در ايران (اعم از اكثريت و اقليت) در چارچوب هويت تاريخ مند مشترك ايراني- اسلامي از طريق اعطاي اختيارات براي خودگرداني جوامع و گونة خاصي از تمركززدايي از بيشتر حوزه​هاي فعاليت دولت ملي ارايه مي‌شود.

As a consequence of increasing literature on multiculturalism, cultural identity and cultural self-rule during the past four decades or so, the concept of nation-state and the realm of national government have been subject to dramatic changes. In a similar trend, due to the development of globalization, revising the classical functions of the state machinery looks more urgent than ever. Different accounts of national and cultural identity, widespread demands of recognizing cultural difference through arguing for the rights of cultural communities living within the boundaries of a country, and the changing nature of concepts like national security and interests, suggest that political theorists should look for a more adequate conception of national integrity which consists with such changes as variety of alternatives to the classical interpretation. Having John Rawls’s overlapping consensus in mind, I shall offer a similar model among cultural communities in Iran by employing the historically situated and shared Iranian-religious identity and granting cultural autonomy.