بررسي صفات فنولوژيكي و فيزيولوژيكي مرتبط با عملكرد دانه 4 رقم كلزا

به‌منظور تعيين مهم‌ترين صفات فنولوژيكي مؤثر بر افزايش عملكرد دانه و رابطه‌ي بين آن‌ها با عملكرد دانه و اجزاي عملكرد ارقام بهاره كلزا، آزمايشي به‌صورت فاكتوريل اسپليت پلات در قالب طرح بلوك‌هاي كامل تصادفي در چهار تكرار در سال زراعي 1393-1392 در مزرعه تحقيقاتي دانشكده كشاورزي دانشگاه گنبدكاووس انجام شد. تيمارهاي آزمايشي شامل چهار رقم كلزا (هايولا 401 =C1، زرفام =C2، هايولا 308 =C3 و RGS003 =C4)، دو تاريخ كاشت (20 آبان‌ماه =D1 و 30 آذرماه =D2) و سه سطح كود نيتروژن (صفر=N1، 50 درصد توصيه‌ي كودي =N2 و 100 درصد توصيه‌ي كودي =(N3 بودند. نتايج آزمايش نشان داد كه بيش‌ترين عملكرد دانه در رقم RGS003 (4.4 تن در هكتار) در تاريخ كاشت 20 آبان و كم‌ترين مقدار در رقم هايولا 308 (1.1 تن در هكتار) در تيمار كود ازت صفر مشاهده شد و از اين لحاظ ارقام در سه گروه پرمحصول RGS003))، متوسط (هايولا 401 و زرفام) و كم محصول (هايولا 308) قرار گرفتند. بيش‌ترين سرعت پر شدن دانه (6.1 گرم در روز) در رقم RGS003 و تيمار 100 درصد كود ازت توصيه شده و كم‌ترين مقدار آن (3.7 گرم در روز) در رقم هايولا 308 در تاريخ كاشت 30 آذرماه مشاهده شد. به‌علاوه در تاريخ كاشت 30 آذرماه، رقم هايولا 308 كم‌ترين وزن هزاردانه (3.52 گرم) و در تيمار 100 درصد كود ازت، رقم RGS003 بيش‌ترين وزن هزاردانه (4.04 گرم) را داشتند. عملكرد دانه به‌جز در صفات روز تا گل‌دهي (**0.70 =r) و وزن هزاردانه (0.19) با ساير صفات همبستگي مثبت و معني‌داري داشت.