عنوان مقاله :
ارزيابي بافت شهري مبتني بر اصول پدافند غيرعامل با استفاده از روش فرآيند تحليل شبكه‌اي عامليF’ANP نمونه موردي محله نوغان مشهد
عنوان به زبان ديگر :
Urban Texture Assessment Based on the Principles of Passive Defense Using Factor Analytical Network Process (F’ANP); a Case Study of Noghan Neighborhood of Mashhad City, Iran
پديد آورندگان :
باستاني، فاطمه دانشگاه آزاد اسلامي، واحد مشهد - گروه شهرسازي، مشهد، ايران , نياي قرايي، محمد دانشگاه آزاد اسلامي، واحد مشهد - گروه شهرسازي، مشهد، ايران , سعيدي مفرد، ساناز دانشگاه آزاد اسلامي، واحد مشهد - گروه شهرسازي، مشهد، ايران
كليدواژه :
F’ANP , پدافند غيرعامل , ارزيابي بافت شهري
چكيده فارسي :
اهداف و زمينه‌ها: ارزيابي بافت شهري با رويكرد پدافند غيرعامل يكي از مسائل مهم در حوزه‌ي شهرسازي است، در اين پژوهش سعي بر آن است تا ميزان آسيب‌پذيري بافت شهري در برابر تهديدات دشمن مورد ارزيابي قرار گيرد، زيرا كه پدافند غيرعامل با به‌كارگيري اقدامات غيرمسلحانه باعث كاهش آسيب‌پذيري و افزايش بازدارندگي در زمان وقوع تهديدات خواهد شد .محله نوغان واقع در قطاع 2بافت پيرامون حرم مطهر به علت مجاورت با بافت اطراف حرم مطهر امام رضا (ع) به‌رغم قدمت زياد بافت فرسوده و ارگانيك داشته، و به همين دليل از دسترسي مناسب و خدمات مطلوب برخوردار نمي‌باشد، لذا،توجه به اصول پدافند غيرعامل در محدوده‌ي مركزي شهر از اهميت بالايي برخوردار است. هدف از پژوهش حاضر، ارزيابي بافت شهري محله نوغان بر اساس اصول پدافند غيرعامل با استفاده از روش فرآيند تحليل شبكه‌اي عاملي است.
روش‌شناسي: پژوهش حاضر ازنظر هدف كاربردي، ازنظر ماهيت روش، توصيفي و به لحاظ ابزار تجزيه‌وتحليل از مدل F’ANP استفاده شده است كه نتايج آن عاملي و عيني هستند.
يافته‌ها: يافته‌هاي تحقيق نشان مي‌دهد كه عوامل اصلي سنجش بافت شهري مبتني بر اصول پدافند غيرعامل شامل پايداري كالبدي، مكان‌گزيني كاربري‌ها، دسترسي مطلوب، فضاهاي امن و نفوذپذيري است كه عامل پايداري كالبدي بالاترين امتياز را اخذ نموده، همچنين پهنه آسيب‌پذيري از طريق ابعاد 5 گانه آسيب‌پذيري بافت شهري در محله نوغان ترسيم گرديد.
نتيجه‌گيري: آسيب‌پذيري در بخش‌هاي شمالي محله شامل خيابان شهيد كاوه و بيهقي متوسط و در بخش‌هاي مركزي ازجمله راسته نوغان و حاشيه حرم مطهر كه بافت قديمي شهر محسوب مي‌شود بسيارآسيب‌پذير است.
چكيده لاتين :
Aims & Backgrounds Urban texture assessment with passive defense approach is one of the most
important issues in the field of urban planning. In this research, we try to evaluate the vulnerability
of urban tissue to the enemy’s threats, because passive defense by using unarmed measures reduces
vulnerability and increase deterrence at the time of the threat. Noghan Neighborhood located in the area
of 2 tissues around the shrine due to being located in the central area of the city and adjacent to the tissue
surrounding the shrine of Imam Reza (PBUH) despite its high dating texture is worn and organic, and
for this reason, it does not have good access and desirable services; therefore, attention to the principles
of passive defense in central area is of great importance. The aim of this study was the urban texture
assessment based on the principles of passive defense, using factor analytical network (F’ANP) process.
Methodology The present research is applied in terms of objective and descriptive in terms of method,
and it utilizes F’ANP model in terms of analysis tool, which is factorial and objective.
Findings The main factors for measuring urban texture based on passive defense principles include
physical stability, site selection of land use, optimum access, safe and permeable spaces, which resulted
in the highest degree of physical stability. Also, the vulnerability zone was mapped through 5-dimension
urban texture vulnerability in Noghan neighborhood.
Conclusion Vulnerability in the northern parts of the neighborhood, including the Shahid Kaveh and
Beihaghi streets, is moderate and it is severe in the central parts of the city, such as the Noghan passway
and surronding the holy shrine, which is considered to be the old texture.
عنوان نشريه :
تحقيقات جغرافيايي
عنوان نشريه :
تحقيقات جغرافيايي
