تحليل لرزه‌خيزي و برآورد خطر زمين‌لرزه در ساختگاه سد شهيد

در ساختگاه سدها تشخيص طرح لرزه‌اي جهت پيش‌گويي خطر زمين­لرزه و همچنين پيش‌بيني خسارت وارده از طريق زمين‌لرزه به‌منظور جلوگيري از اين فاجعه بسيار قابل اهميت مي‌باشد. براي ايمن‌سازي سد در برابر زمين‌لرزه در محاسباتي كه براي طراحي سد استفاده مي‌شود بدون توجه به شرايط زمين ساختگاه سد، شدت زمين‌لرزه از اهميت قابل توجهي برخوردار است. با توجه به اهميت ساختگاه سد مطالعات لرزه‌نگاري و تعيين گسل‌هاي فعال بسيار ضروري مي‌باشد. در مقاله حاضر ارزيابي خطر زمين‌لرزه و پهنه­بندي لرزه‌اي در ساختگاه سد شهيد و نواحي مجاور آن به روش احتمالاتي صورت گرفته است. در اين مطالعه نقشه 1:100000 ياسوج جهت بررسي لرزه‌زمين‌ساخت و خطر لرزه‌اي منطقه انتخاب گرديد. زمين‌لرزه‌هاي دستگاهي و تاريخي در شعاع 26 كيلومتري سد شهيد گردآوري گرديد. منطقه موردمطالعه در زون زاگرس مرتفع قرار گرفته است. به كمك تصاوير ماهواره‌اي، اطلاعات زمين‌لرزه‌هاي تاريخي و دستگاهي، نقشه‌هاي زمين‌شناسي، تكتونيكي و مغناطيس هوايي، نقشه پهنه­بندي خطر زمين­لرزه براي منطقه مورد مطالعه تهيه شد. بر اساس اين نقشه، ساختگاه سد شهيد در منطقه ­اي با خطر خيلي زياد قرار مي­گيرد. تحليل خطر لرزه­اي گستره موردمطالعه با استفاده از روش مقدماتي گوتنبرگ – ريشتر احتمال رخداد زمين­لرزه­هاي با بزرگي 5، 5/5 و 6 ريشتر را در منطقه در 100 سال آينده 100% و زمين­لرزه­هاي با بزرگي 5/ 7 ريشتر را كم­تر از 76 /61% پيش­بيني كرده است. درنهايت جهت مطالعه روند و سرشت لرزه­خيزي در گستره نزديك به ساختگاه سد، پيشنهاد‌هايي كاربردي ارائه گرديده است.