عنوان مقاله :
بررسي سير تطور گفتمان حجاب در سپهر سياست و فرهنگ ايران
پديد آورندگان :
جاوداني مقدم ، مهدي دانشگاه آزاد اسلامي واحد قم - دانشكده علوم انساني - گروه علوم سياسي
كليدواژه :
حجاب , سياست , فرهنگ , ايران
چكيده فارسي :
الگوي پوشش زنان در تاريخ ايران اشكال، صورتبندي و تطورات گوناگوني را پشت سر نهاده است. تطوراتي كه گاه در شكل تغيير و گاه به صورت گسست قابل بررسي است. با اين وجود، در اكثر پژوهشهايي كه به بررسي الگوي پوشش زنان در تاريخ ايران صورت گرفته تلاش شده است شناخت توصيفي تطورات در گستره زمان با نگرش تاريخنگاري سنتي مورد استفاده قرار گيرد. براين اساس، اين پژوهشها، پوشش را به عنوان موضوع شناساي فردي، كانونمند و ذاتي پنداشته و از فهم جامعيت و قرار دادن الگوي پوشش در بطن جريانات اجتماعي باز ماندهاند، در تاريخنگاري جديد كه در اين پژوهش مورد استفاده قرار گرفته است، شناخت عناصر اجتماعي جز در بستر گفتمانها و شناخت زمينه، ممكن نيست و توليد و تغيير عناصر به فرآيندهاي سياسي اجتماعي وسيعتري مرتبط است كه خود بخشي از آنها هستند. منطبق با اين ديدگاه، در ادوار تاريخي ايران اتفاقات مهمي در پس گفتمان حجاب در جامعه به وقوع پيوسته است و نهادها، ساختها و روابط قدرتي شكل گرفته است از خانواده تا نهادهاي اساسي كه محيط اجتماعي و الگوي پوشش را احاطه كردهاند. براين اساس، اين مقاله با استفاده از روش تحليل گفتمان، با ايجاد پيوند ميان الگوي پوشش و گسستها و بافتهاي كلان جامعه، فرهنگ و قدرت كه همواره در توليد، تغيير و بازتوليد ابژههاي زندگي اجتماعي موثرند، صورتبنديهاي تاريخي گفتماني الگوي پوشش زنان را مورد بررسي و ارزيابي قرار داده است.