اثربخشي بازآموزي اسنادي و تنظيم هيجاني بر كاهش فرسودگي تحصيلي و بهبود سازگاري اجتماعي دانش‌آموزان با ناتواني‌هاي يادگيري

Effectiveness of Attributional Retraining and Emotion Regulation on Reduction of Academic Burnout and Improvement of Social Adjustment in Students with Learning Disabilities

زمينه و هدف : ناتواني‌هاي يادگيري، يكي از مهم‌ترين علل عملكرد ضعيف تحصيلي و اجتماعي دانش‌آموزان به شمار مي‌رود. پژوهش حاضر با هدف بررسي اثربخشي مداخله بازآموزي اسنادي و تنظيم هيجاني بر كاهش فرسودگي تحصيلي و افزايش سازگاري اجتماعي دانش‌آموزان با ناتواني يادگيري ابتدايي شهر تهران انجام شد. مواد و روش‌ها: اين مطالعه از نوع نيمه‌آزمايشي همراه با مراحل پيش‌آزمون، پس‌آزمون و دوره پيگيري بود. 30 دانش‌آموز داراي ناتواني يادگيري 8 تا 12 ساله، به روش تصادفي ساده از مركز ناتواني يادگيري شماره 3 انتخاب شدند و به صورت تصادفي در دو گروه آزمايش و يك گروه شاهد قرار گرفتند. آموزش‌هاي بازآموزي اسنادي و تنظيم هيجاني طي 8 جلسه يك ساعته، به دو گروه آزمايش ارايه گرديد، اما گروه شاهد هيچ‌گونه مداخله‌اي دريافت نكرد. از پرسش‌نامه‌هاي‌ فرسودگي تحصيلي Brosu و همكاران و سازگاري اجتماعي Sinha و Sing در مراحل پيش‌آزمون، پس‌آزمون و پيگيري استفاده شد. داده‌ها با استفاده از روش MANCOVA مورد تجزيه و تحليل قرار گرفت. يافته‌ها: آموزش‌هاي بازآموزي اسنادي و تنظيم هيجاني، منجر به كاهش معني‌دار فرسودگي تحصيلي و افزايش معني‌دار سازگاري اجتماعي گرديد، با اين تفاوت كه برنامه آموزشي بازآموزي اسنادي در كاهش فرسودگي تحصيلي موفق‌تر از برنامه آموزشي تنظيم هيجان بود؛ در حالي‌ كه در مورد ارتقاي سازگاري اجتماعي، تفاوت معني‌داري بين دو برنامه آموزشي بازآموزي اسنادي و تنظيم هيجاني مشاهده نشد. نتيجه‌گيري: برنامه‌هاي آموزشي كه از رويكرد شناختي اجتماعي Bandura جهت طراحي بسته‌هاي آموزشي بهره مي‌گيرند، تأثيرات معني‌دار بيشتري دارند. بنابراين، استفاده از نتايج پژوهش در طراحي برنامه‌هاي آموزشي پيشگيرانه و بهبود دستاوردهاي آموزشي مؤثر مي‌باشد.

Aim and Background: Learning disability is one of the most important causes of students' poor academic and social performance. The aim of this research was to investigate the effectiveness of attributional retraining intervention and emotion regulation on reduction of academic burnout and improvement of social adjustment in students with early learning disabilities in Tehran, Iran. Methods and Materials: This was a quasi-experimental study with pre-test, post-test, and follow-up stages. 30 students with learning disability aged 8 to 12 years old were selected through simple random sampling from the learning disability center No. 3 in Tehran and randomly assigned to 2 experimental groups and a control group. Attributional retraining and emotion regulation training were presented to the 2 experimental groups in 8 sessions, each lasting 1 hour. But the control group did not receive any interventions. Educational Burnout Questionnaire (Brosu et al.) and Adjustment Inventory for College Students (AICS) by Sinha and Singh were used in the pretest, posttest, and follow-up stages. The data were analyzed using multivariate analysis of covariance (MANCOVA). Findings: Attributional retraining and emotion regulation training caused a significant decrease in academic burnout and a significant increase in social adjustment. Attributional retraining program was more successful in decreasing academic burnout than emotion regulation training program. However, there was no significant difference between attributional retraining and emotional regulation training programs in promoting social adjustment. Conclusions: Educational programs that use the social-cognitive approach of Bandura in designing educational packages have more significant effects. Therefore, the use of the results of the present research can be effective in designing preventive educational programs and improving educational achievements.