ارزيابي پتانسيل توليد زهاب اسيدي بر اساس روش هاي استاتيك در يكي از انباشته هاي كم عيار معدن مس ميدوك

اكسايش كاني‌هاي سولفيدي به خصوص پيريت مهمترين منبع توليد كننده اسيد در باطله‌هاي معدني به شمار مي‌رود. علاوه بر پيريت، اكسايش ساير كاني‌هاي سولفيدي مانند كووليت، كالكوپيريت و گالن نيز منجر به توليد اسيد مي‌شود. انباشته‌هاي باطله معادن با مقادير بالاي كاني‌هاي سولفيدي ممكن است در نتيجه فرآيندهاي اكسايش و در ادامه هيدروليز، زهاب اسيدي توليد نمايند. بنابراين ميزان توليد و خنثي‌سازي باطله هاي انباشته شماره 7 معدن ميدوك با استفاده از آزمون‌هاي استاتيك متداول از جمله اسيدباز محاسباتي (ABA) و توليد اسيد خالص (NAG) تعيين شد. همچنين، جهت اعتبارسنجي آزمون‌هاي استاتيك، مطالعات كاني‌شناسي بر روي سولفيدهاي اوليه و كاني‌هاي ثانويه با استفاده از روش‌هاي ميكروسكوپ نوري، پراش پرتو ايكس (XRD)، ميكروسكوپ الكتروني روبشي (SEM) و آناليز ميكروسكوپ كاوشگر الكتروني (EPMA) صورت گرفت. استخراج انتخابي جهت شناسايي كمّي فازهاي گوگرد همراه با سولفيدهاي اوليه و كاني‌هاي ثانويه نيز به كار گرفته شد. قابليت تشكيل زهاب اسيدي معدن با محتواي فلزي خيلي زياد در انباشته شماره 7 وجود دارد. بر مبناي مقايسه مقادير NAG pH با NAPP، همه نمونه هاي باطله قابليت توليد اسيد (PAF) را دارند. كمترين و بيشترين ميزان NAPP در نمونه‌هاي HB1 و HC1S به ترتيب با مقادير 200.08 و 654.1 kg H2SO4/ ton تعيين شد. بر اساس مقادير NAG pH و pH گل اشباع، همه نمونه‌هاي باطله در محدوده توليد كننده اسيد تا فوق‌العاده توليد كننده اسيد قرار گرفتند. به علت شدت اكسايش پيريت، ميزان گوگرد فاز سولفاتي در محدوده 1.2 تا 7.2 درصد وزني برآورد شد. بر اساس تحليل سلسله مراتبي خوشه‌اي و تحليل مولفه‌هاي اصلي، پارامتر pH مهمترين نقش در انحلال مواد باطله را دارد. همچنين، عناصر Fe، Pb و As همبستگي مثبت و قوي نشان دادند كه بيانگر منشاء يكسان آنها در فاز محلول در آب است. نتايج تحقيق حاضر در پيش‌بيني توليد زهاب اسيدي معدن و مديريت باطله‌هاي معدني كاربرد دارد.