آشنايي با اصول حاكميت شركتي بانك‌هاي اسلامي در مقايسه با بانك‌هاي متعارف

حاكميت شركتي مجموعه‌اي از نظام‌ها و فرآيندهايي است كه با استفاده از ابزارها و ساز‌و‌كارهايي موجب دستيابي به اهدافي همچون‏ پاسخگويي، شفافيت، عدالت و رعايت حقوق ذي‌نفعان مي‏شود. با توجه به منافع حاكميت شركتي در نظام بانكي و رشد قابل توجه فعاليت نهادهاي مالي تأمين‌كننده خدمات بانكداري منطبق بر شريعت ميان كشورهاي مسلمان و غيرمسلمان، مي‌توان اظهار داشت كه ايجاد چارچوب حاكميت شركتي اسلامي و بهبود آن در بانك‌ها و نهادهاي مالي اسلامي به عنوان يك اصل ضروري براي اطمينان از تداوم موفقيت و رشد آنها در فضاي رقابتي موجود از اهميت قابل توجهي برخوردار مي‌باشد. ساختار حاكميت شركتي اسلامي با رعايت معيارهايي چون ارزش‌هاي اخلاقي و حفظ حقوق و منافع تمامي ذي‌نفعان (نه فقط سهامداران) در چارچوب قوانين شريعت نسبت به نظام بانكداري متعارف متمايز بوده، لذا اجرا و پياده‌سازي و رعايت صحيح و واقعي حاكميت شركتي نيازمند به مديريت صحيح و نظارت اسلامي در بانك‌ها مي‌باشد.نتايج نشان مي‌دهد، كنترل و نظارت شرعي، حسابرسي شرعي و مقررات داخلي بانك‌هاي اسلامي از فاكتورهاي مهم ساختار حاكميت شرعي در بانك‌هاي اسلامي به‌شمار مي‌رود. از اين‌رو در اين مقاله سعي شده است با روش تحليلي-توصيفي پس از مروري بر مفهوم‌شناسي حاكميت شركتي در نهادهاي مالي و ضرورت توجه به آن، چالش‌هاي حاكميت شركتي معرفي و چارچوب و اصول حاكميت شركتي در بانك‌هاي اسلامي با توجه به اصول متعارف مورد بررسي قرار گيرد. در پايان نيز الزامات و پيشنهاداتي در خصوص پياده‌سازي و بهبود يك الگوي حاكميت شركتي موثر ارائه شده است.