جداسازي و غربالگري جدايه هاي ازتوباكتر بومي خاك هاي شور و سنجش صفات محرك رشدي آن ها

شوري يكي از مهم ترين تنش هاي غيرزيستي بوده كه قابليت توليد گياه را تحت تأثير قرار مي دهد. با توجه به روند افزايش توسعه اراضي شور و كمبود اراضي مطلوب براي كشاورزي، شناسايي راهكارهايي براي افزايش مقاومت گياهان در برابر شرايط شوري ، اهميت زيادي دارد. استفاده از باكتري هاي محرّك رشد از جمله ازتوباكترها يكي از راهكارهاي  مهم تعديل اثرات شوري محسوب مي شود. در اين راستا و براي انجام پژوهش حاضر، 15 نمونه از خاك هاي شور اراضي استان گلستان به‌منظور جداسازي باكتري ازتوباكتر جمع آوري شد. تعداد 32 جدايه باكتريايي جداسازي و خالص سازي شد. بعد از انجام آزمايشات فيزيولوژيك و بيوشيميايي تعداد 23 جدايه منسوب به ازتوباكتر انتخاب شد. جدايه ها از نظر توانايي رشد در غلظت هاي 2، 5 و 10 درصد نمك، توانايي توليد اگزو پلي ساكاريد، توانايي تحمل به خشكي، برخي ويژگي هاي محرّك رشدي گياه شامل توان تثبيت نيتروژن مولكولي، انحلال پتاسيم معدني نامحلول، انحلال فسفات معدني نامحلول، توليد ايندول استيك اسيد (IAA) و توليد هيدروژن سيانيد مورد ارزيابي قرار گرفتند.  نتايج پژوهش نشان داد كه با افزايش ميزان نمك رشد جدايه ها كاهش يافت. توانايي توليد اگزوپلي‌ساكاريد (0.4 تا 5.6 گرم بر ليتر) در 78.2 درصد از جدايه ها مشاهده شد. افزايش سطح پلي اتيلن گليكول باعث كاهش ميزان رشد جدايه ها شد .نتايج حاصل از آزمون هاي محرّك رشد گياه نشان داد كه توان حل كنندگي فسفات جدايه ها (52.5 تا 218.1 ميلي گرم بر ليتر)، توان توليد ايندول استيك اسيد (2.4 تا 60.2 ميلي گرم بر ليتر)، توان حل كنندگي پتاسيم جدايه ها ( 12.9 تا 28.3 ميلي گرم بر ليتر)، توان تثبيت زيستي نيتروژن ( 2.9 تا 5.1 نانومول اتيلن بر ساعت) بود. از بين 23 جدايه منسوب به ازتوباكتر بر اساس آزمون هاي فيزيولوژيك باكتري در سطوح مختلف نمك و خشكي و آزمون هاي محرّك رشدي، جدايه AZ13 به‎عنوان جدايه برتر انتخاب شد.