منظر مشترك : نسبت زيبايي‌شناسي و اكولوژي

اين مقاله مشترك، خروجي بحثي است كه به ارتباط زيبايي‌شناسي و اكولوژي و امكان وجود يك «زيبايي اكولوژيكي» مي‌پردازد. امكاني كه بر طراحي، برنامه‌ريزي و مديريت منظر مؤثر است. ما سؤالات حل‌نشده و درك مشتركمان درباره اين ارتباط و اهميت زيبايي‌شناسي در فهم و تأثير آن بر تغييرات منظر را تشريح و راه‌هايي كه در آن زيبايي‌شناسي و اكولوژي احتمالاً متضاد يا مكمل‌اند را توصيف مي‌كنيم. در ابتدا براي درك بهتر موضوع، رئوس مدل مفهومي ارتباط زيبايي‌شناسي اكولوژي ارائه مي‌گردد. ما فرض كرديم : 1. با اينكه پديده‌هاي انساني و زيست‌محيطي در گستره مقياسي وسيعي رخ مي‌دهند اما انسان‌ در مقياسي خاص با پديده‌هاي زيست‌محيطي درگير مي‌شود كه آن مقياس خاص، تجربه‌هاي او از منظر اطرافش است. يعني قلمرو ادراكي انسان.2. تعاملات درون اين قلمرو، باعث افزايش تجربه‌هاي زيبايي‌شناختي مي‌شود كه مي‌تواند منجر به تغييراتي گردد كه بر انسان‌ها، منظر و درنتيجه بر اكوسيستم مؤثر است.3. زمينه يا بستر (متن)، بر تجربه زيبايي‌شناختي از منظر مؤثر است. زمينه، دربرگيرنده اثرات انواع مختلف منظر (كشاورزي، فرهنگي، شهري و طبيعي) و نيز فعاليت‌هاي فردي و اجتماعي است. به نظر ما برخي بسترها و زمينه‌ها داراي نوعي از زيبايي هستند كه سنتاً به آن‌ها «زيبايي منظره» گفته مي‌شود و برخي ديگر واجد نوعي متفاوت از تجربه زيبايي مانند هويت و تعلق هستند. سرانجام خواهيم گفت كه چگونه مداخله از طريق برنامه‌ريزي منظر، طراحي و مديريت آن يا به طريق دانش‌افزايي ممكن است به برقراري ارتباط مطلوب بين زيبايي‌شناسي و اكولوژي بيانجامد. ما ويژگي‌هاي بحث‌انگيز اين زيبايي‌شناسي اكولوژيكي را بررسي مي‌كنيم. اين مداخلات كه مي‌توانند در حفظ الگوهاي مفيد منظر و شيوه‌هاي آن كمك‌كننده باشند، ذاتاً هنجاري هستند ما وجوه اخلاقي معاني آن‌ها را مدنظر داريم.