نگاهي به كتاب «راه و رباط » با رويكرد منظرين: منظر راه در جغرافياي تاريخي ايران

كتاب «راه و رباط» به قلم مرحوم دكتر كريم پيرنيا و كرامت الله افسر در سال 1370 توسط سازمان ميراث فرهنگي و انتشارات آرمين به چاپ رسيد. مرحوم پيرنيا در اين كتاب با روش مرسوم خود نگاهي تاريخي فرهنگي به سير پيدايش و تكامل راه و راهداري در پهنه سرزمين ايران داشته است. كتاب، سير راهداري در ايران را به دو سرفصلِ «پيش از اسلام» و «پس از اسلام» تقسيم كرده و در قالب اين دو سرفصل به بررسي تاريخي وضعيت راه‌ها پرداخته است. از ديدگاه منظرين، كتاب حاضر شامل اطلاعات ارزشمندي پيرامون منظر راه در ايران است كه تصوير نسبتاً دقيقي را از سير پديدار شدن و توسعه اين منظر ارائه مي‌كند. بر اين اساس دو مؤلفه اصلي در پديد آمدن منظر راه در ايران قابل‌شناسايي است : 1. چراييِ به وجود آمدن منظر راه؛ علل مكان‌يابي مسيرهاي اصلي و فرعي در سرزمين ايران؛ كه منجر به «انتخاب» منظر راه شده است. 2. چگونگي ساختار منظرين راه؛ شكل‌گيري و توسعه مؤلفه‌ها، تجهيزات و تأسيسات مرتبط با راه و راهداري در مسير راه‌هاي ايران، كه منجر به «شكل‌گيري» منظر راه شده‌اند. در اين بخش نقش منظرين و چند عملكردي اين مؤلفه‌ها در ايجاد مفهوم منظر راه مختص به ايران موردتوجه قرارگرفته است. اين نوشتار كتاب حاضر را از ديدگاه منظرين و بر اساس دو عنوان ذكرشده در بالا بررسي مي‌نمايد تا درنهايت به الگويي براي منظر راه در ايران دست پيدا كند.