عنوان مقاله :
زيرساخت بهعنوان منظر: تلفيق قلمروهاي انساني و طبيعي در برنامهريزي و طراحي بزرگراههاي شهري
پديد آورندگان :
خان سفيد ، مهدي دانشگاه تهران - گروه مهندسي فضاي سبز
كليدواژه :
منظر شهري , شهرسازي اكولوژيك , اكولوژي منظر , زيرساخت , بزرگراه شهري , خدمات اكوسيستمي شهري
چكيده فارسي :
در خلال تغييرات سريع جهاني در محيطهاي شهري و رويكردهاي پايداري و تابآوري ، بسياري از عناصر در شهرها، از جمله زيرساختهاي حمل و نقل، تغيير الگويي را تجربه ميكنند كه برنامهريزي براي استفاده چندمنظوره و يكپارچه كردن نيازهاي انساني و طبيعي از ملاحظات اصلي آن است. در رويكرد شهرسازي اكولوژيك، زيرساخت شهري؛ شامل مسيرهاي حملونقل، ديگر به عرصه انحصاري مهندسان، برنامه ريزان حملونقل و مديران تعلق ندارد و نقش معماري منظر و اكولوژي منظر در اين فرآيند رو به فزوني است. ظرفيت سيستمهاي زيرساختي در اجراي كاركرد مكمل شكلدهي به فرمهاي معماري، اكولوژيك و شهري تا حد زيادي تحقق نيافته است. دالانهاي حملونقل بهعنوان بخش مهمي از اكوسيستمهاي شهريِ ساختهشده، ميتوانند از طريق تلفيق با ويژگيهاي اكولوژيكي به لحاظ تأثير در تجربه انساني از محيطهاي شهري و همچنين زيرساختهاي سبز شهري، ارتقا يابند. نقشهاي قابلتوجه معماري منظر، اكولوژي منظر و شهرسازي منظرگرا در برنامهريزي و طراحي دالانهاي حملونقل شهري، موضوع اصلي اين مقاله است تا روشن كند كه چگونه پروژههاي زيرساخت شهري ميتوانند پايدارتر ساخته شده، چند عملكردي بوده و خدمات اكولوژيك را به شهر ارائه كنند. اين پژوهش از يك نمونه موردي براي تحقيق استفاده ميكند : «ايستلينك»1 كه يك پروژه زيرساخت حملونقل بزرگمقياس در ملبورن، استراليا است. اين پروژه يك شبكه راه گسترده مشترك براي دوچرخهسواران و عابران را در خود جاي داده و مجموعهاي از تالابهاي مصنوعي، حوضچههاي ذخيره آب و باريكههاي زمين براي ذخيره و تصفيه زيستي آبهاي سطحي2 در طول دالان ايجاد كرده است. تجربه محيطي رانندگان، دوچرخهسواران، عابران پياده و مردمي كه در نزديكي اين محيط زندگي ميكنند، در برنامهريزي و طراحي مدنظر قرارگرفته و معماران منظر و طراحان بهصورت فعالي در اين فرآيند شركت داشتند. اين پژوهش دسترسي، پيوستگي، چند عملكردي بودن، عملكردهاي چند مقياسه و قابليت حفظ و نگهداري را بهعنوان معيارهاي اصلي براي يكپارچهسازي قلمروهاي انساني و طبيعي در طراحي زيرساخت امروزي و تغيير شكل مناظر شهري آينده نشان ميدهد.