تاثير ويروس مخطط توتون بر غلافبندي ارقام مختلف سويا در شرايط گلخانه

Effect of Tobacco streak virus on in different soybean cultivars in greenhouse conditions

ويروس مخطط توتون (Tobacco streak virus) يكي از مهم‌ترين ويروس‌هاي مخرب محصولات زراعي بوده و به‌عنوان عامل سوختگي جوانه‌هاي سويا در نقاط مختلف دنيا گزارش شده است. در اين پژوهش، واكنش ارقام رايج سويا در شمال كشور نسبت به اين ويروس و تأثير احتمالي آن بر سويا در شرايط گلخانه ارزيابي شد. پژوهش به‌صورت طرح كاملاً تصادفي در قالب فاكتوريل با دو تيمار جدايه‌هاي ويروس (جدايه‌هاي سويا، ماش و آفتابگردان) و ارقام سويا (ويليامز، امير، كتول، سامان، ساري) در سه تكرار انجام شد. براي اثبات آلودگي بوته‌ها از آزمون الايزاي مستقيم با استفاده از آنتي‌سرم چند همسانه‌اي TSV و واكنش زنجيره‌اي پليمراز با استفاده از آغازگرهاي اختصاصي ويروس استفاده شد. نتايج نشان داد جدايه‌هاي ويروس به‌طور معني‌داري باعث كاهش ارتفاع بوته‌ها، كاهش تعداد گره‌ها و كاهش تعداد غلاف‌هاي سالم شدند. ارقام نيز داراي تأثيرمعني‌دار برشاخص‌هاي رشدي ارتفاع بوته ، تعداد گره، تعداد غلاف‌سالم، و وزن تر بوته‌ها بودند. كمترين ميزان تفاوت شاخص‌هاي رشدي و ميزان غلاف‌بندي نسبت به نمونه شاهد در رقم ويليامز و بيشترين آنها در ارقام امير و كتول مشاهده گرديد. شدت علايم ايجاد شده توسط جدايه سويا بيشتر از دو جدايه ماش و آفتابگردان بود. نتايج حاكي از تأثير معني‌دار جدايه‌هاي ويروس و ارقام بر غلاف‌بندي سويا بود.

Tobacco streak virus is one of the most important destructive viruse of crops, and reported as a causal agent of soybean bud blight in different region of world. In this study, the response of soybean cultivars, that were common in the north of Iran, was evaluated to TSV and the possible effect of virus on soybean, under greenhouse conditions. This research was carried out in two way factorial arrangement on a CRD (completely randomized design) with virus isolates (soybean, mungbean and sunflower isolates) and soybean cultivars (Williams, Amir, Katol, Saman, Sari) as treatments in 3 replications. Plants were tested for TSV infection by DAS-ELISA method with specific polyclonal antibody, and polymerase chain reaction (PCR) with specific designed primer. Results showed that viral isolates significantly reduced the plant length, number of nodes, and number of healthy pods. Cultivars had significant effect on growth indices: plant length, number of nodes, number of pod and fresh weight, too. The lowest differences in growth indices and podding in compare of control group observed in Williams cultivar whereas the highest seen in Amir and Katol cultivars. The symptoms caused by soybean isolate were more severe than mungbean and sunflower isolates. Results indicated significant effect of viral isolates and soybean cultivars on podding.