پديد آورندگان :
اشرفي، جواد دانشگاه علوم كشاورزي و منابع طبيعي گرگان - دانشكده توليد گياهي - بخش گياه پزشكي، گرگان، ايران , رهنما، كامران دانشگاه علوم كشاورزي و منابع طبيعي گرگان - دانشكده توليد گياهي - بخش بيوتكنولوژي، گرگان، ايران , بابايي زاد، ولي الله دانشگاه علوم كشاورزي و منابع طبيعي ساري - گروه گياه پزشكي، ساري، ايران , رمضان پور، ساناز دانشگاه علوم كشاورزي و منابع طبيعي گرگان - دانشكده توليد گياهي - بخش بيوتكنولوژي، گرگان، ايران , كيل، كريستوف دانشگاه لوزان - بخش ميكروبيولوژي، لوزان، سوئيس
كليدواژه :
واكنش ارقام , ITS rDNA , شدت بيماري‌زايي , پوشش پيكنيديومي
چكيده فارسي :
در اين تحقيق ميزان پراكنش و ارتباط فيزيولوژي عامل بيماري با محل هاي حضور آن و ارزيابي ارقام مقاوم بررسي و عامل بيماري
Zymoseptoria tritici شناسايي گرديد. نقشه پراكنش بيماري با استفاده از نرم افزار ArcGIS 10.2 تهيه شد. 26 رقم زراعي در گلخانه ارزيابي گرديد. براساس نتايج، جدايه نوكنده بيشترين و جدايه راميان داراي كمترين ميزان رشد و جدايه ها در دماي 15 درجه سلسيوس بيشترين و در دماي 10 درجه سلسيوس كمترين رشد را داشتند. بيماري در 8 شهرستان رديابي و شهرستانهاي راميان و كردكوي به عنوان كانون بيماري مشخص گرديدند. از ارقام بررسي شده 4 رقم فلات، مهرگان، قابوس و روشن مقاوم، 14 رقم شيرودي، مرواريد، مغان، كوهدشت، گاسپار، آفتاب، شهريار، گنبد، الموت، افلاك، زرين، كرج-1، توس و آذر-2 نيمه مقاوم و 7 رقم كريم، دز، خزر-1، استار، هامون، افق، ارم و تجن حساس ارزيابي شدند. جدايه راميان داراي بيشترين شدت بيماري‌زايي بود. با توجه به پراكنش وسيع، شرايط مساعد و مشخص شدن كانون‌هاي بيماري، مي‌توان با پايش به‌موقع بيماري، نسبت به انجام اقدامات پيش آگاهي و كنترلي اطلاع رساني نمود. همچنين با ارزيابي متناوب ژنوتيپ‌هاي گندم، نسبت به معرفي ارقام مقاوم و كاهش بيماري در آينده اقدام نمود.
چكيده لاتين :
In this research, examination of the disease distribution, the physiological relationship between disease agents and its sites and
evaluation of cultivars resistance were investigated. The disease agent identified as Zymoseptoria tritici. Distribution map prepared by
ArcGIS v.10.2 software. The isolates growth tested in different temperature and its relation to their region climatic conditions evaluated. 26
cultivars evaluated in the greenhouse, evaluated. As a result, isolate growth average had correlation with region climatic conditions. In terms
of growth, the Nokandeh isolate was the most and the Ramian isolate was lowest. The highest isolates growth was at 15°C and the lowest
growth rates were at 10°C. The disease was detected in 8 counties. Ramian and Kurdkoy were identified as the disease contaminated sites.
Among the examined cultivars, 4 cultivars such as Falat, Mehrgan, Ghabos, and Roshan were resistant, 14 cultivars such as Shirodi,
Morvarid, Moghan, Koohdasht, Gaspar, Aftab, Shahryar, Gonbad, Alamoot, Aflak, Zarin, Karaj-1, Tous, and Azar-2 were moderately
resistant and 7 cultivars such as Karim, Dez, Khazar-1, Star, Hamoon, Ofogh, Eram and Tajan were evaluated as susceptible. Rumian isolate
had the highest disease severity. Due to the wide distribution of STB, the existence of favorable conditions and identification of disease
region center, it is possible to monitor the appearance of infection at February and March and make a broadcast of the disease prevalence.
Also, by evaluating of wheat genotypes, introducing and planting the resistant cultivars, it could reduce the disease in the future.
