اثربخشي درمان شناختي-رفتاري چند مؤلفه‌اي بي‌خوابي (CBT-I) بر سالمندان مبتلا به بي‌خوابي

The Effectiveness of Multi-Component Cognitive-Behavior Therapy for Insomnia on the Elderly People Suffering from Insomnia

زمينه و هدف: اختلالات خواب و بي‌خوابي ازجمله موضوعاتي هستند كه مشكلات زيادي براي سالمندان ايجاد و سلامت رواني و جسماني آن‌ها را تهديد مي‌كند. هدف پژوهش حاضر، بررسي تأثير درمان شناختي-رفتاري چندمولفه اي بر علائم بي‌خوابي و شاخص‌هاي خواب است. روش كار: جامعه آماري، تمامي سالمندان مقيم آسايشگاه كهريزك بودند. نمونه پژوهش 30 نفر از سالمندان مبتلا به بي‌خوابي بود كه با روش نمونه‌گيري هدفمند انتخاب و به‌طور تصادفي در گروه آزمايش و كنترل گمارده شدند. ابزارهاي پژوهش شامل مقياس بي‌خوابي اتنس و جدول گزارش خواب بود. پژوهشگر گروه‌درماني شناختي-رفتاري چندمولفه اي اختلال بي‌خوابي ادينجر را در 6 جلسه 90 دقيقه‌اي براي آزمودني‌هاي گروه آزمايش اجرا كرد و گروه كنترل هيچ‌گونه مداخله‌اي دريافت نكردند. نتايج: نتايج تحليل مانكووا، آنكووا و مقايسه‌هاي زوجي بونفروني در پس‌آزمون و پيگيري نشان داد كه ميانگين نمره بي‌خوابي و تأخير در شروع خواب گروه آزمايش در مقايسه با گروه كنترل كاهش و مقدار كلي خواب افزايش معني‌دار يافته بود (001/0 p≤). از نظر مقدار كلي در بستر بودن در پيگيري تفاوت معني‌داري بين گروه آزمايش و گروه كنترل مشاهده نشد. نتيجه‌گيري: بنابراين به روانشناسان و پرستاراني كه در حوزه‌ي سالمندان فعاليت مي‌كنند توصيه مي‌شود كه از درمان شناختي-رفتاري چندمولفه اي به‌منظور بهبود كيفيت خواب سالمندان استفاده كنند.

Background and Aim: Sleep disorders and insomnia are problems which create many problems for the elderly and imperil their physical and mental health. The present study aimed to investigate the effect of multi-component cognitive-behavioral therapy on insomnia symptoms and sleep parameters in elderly people. Materials and Methods: The statistical population includes all the elderly people residing in Kahrizak nursing home, Tehran. The sample consisted of 30 elderly people with insomnia selected by purposive sampling and randomly assigned to experimental and control groups.They completed the Athens Insomnia Scale and Sleep Log. The experimental group received the Edinger’s insomnia disorder multi-component cognitive-behavioral therapy in six 90-min sessions; the control group received no intervention. Results: Based on MANCOVA, ANCOVA and Benferoni post hoc, group comparison in the pre-test and follow-up showed that the average scores of insomnia and sleep-onset latency were statistically significantly reduced in the experimental group as compared to the control group, and the total length of sleep was significantly increased (P≤ 0/001). Follow-up did not reveal any significant differences between the experimental and control groups as regards the total time of staying in bed. Conclusion: Based on the findings of this study, it is recommended that psychologists and nurses working in area of elderly use the multi-component cognitive-behavior therapy to improve the sleep quality of the elderly.