كليدواژه :
برجام , همكاري , تعهدات بين‌المللي , آژانس بين‌المللي , انرژي اتمي , قطعنامه 2231 شوراي امنيت
چكيده فارسي :
در تاريخ 23 تير 1394 ( 14 جولاي 2015) ، برنامه جامع اقدام مشترك (برجام) پس از مذاكرات طولاني ميان وزراي امور خارجه جمهوري اسلامي ايران ، سه كشور اروپايي ( فرانسه، انگليس و آلمان)، روسيه، چين ، ايالات متحده آمريكا و مسئول سياست خارجي اتحاديه اروپا نهايي شد.
بلافاصله و درست شش روز پس از اين تاريخ ، شوراي امنيت سازمان ملل با تصويب قطعنامه 2231 ، ضمن تاكيد بر الزام آور بودن برجام، از تمامي طرفهاي اين توافق درخواست كرد تا تعهدات مندرج در اين سند را بطور كامل انجام دهند.
با اين حال و برخلاف تعهدات صريح برجام و تاكيدات شوراي امنيت، ايالات متحده آمريكا از همان آغاز دوره اجرايي برجام، با بي اعتنايي به اين سند الزام آور بين‌المللي، اقدام به تضعيف برجام نمود و سرانجام در تاريخ 18 ارديبهشت 1397(8 مي2018)، رئيس جمهور آمريكا ، خروج يكجانبه كشورش از برجام را بطور رسمي اعلام نمود.
اين اقدام آمريكا در حالي صورت مي‌پذيرد كه از ديدگاه حقوق بين الملل، برجام يك موافقتنامه سياسي چند جانبه منضم به قطعنامه شوراي امنيت بوده و خروج يكجانبه از اين سند شوراي امنيت توسط يكي از طرفهاي آن، آنگونه كه در موافقتنامه‌هاي دوجانبه امكان آن وجود دارد، ممكن نيست.
بررسي ماهيت حقوقي برجام ، رويكرد سازمان ملل متحد و حقوق بين الملل به اين سند و مسئوليت ها و تعهدات اعضاي برجام و ساير اعضاي ملل متحد در ارتباط با اين سند، موضوعات با اهميتي است كه سزاوار بررسي حقوقي مي‌باشند.
چكيده لاتين :
On 14 July 2015, the Joint Comprehensive Plan of Action (JCPOA) was
finalized, marking the end of long-term negotiations between the
Ministry of Foreign Affairs of both Iran and the E3/EU+3. Only six
days later, the United Nations Security Council askedall participants of
JCPOA to fully implement the deal. It also adopted Resolution 2231
and terminated all previous resolutions.
However, despite all absolute commitments of the participants of
JCPOA and contrary to theU.N. Security Council resolution, the U.S.
overlooked the deal starting from the implementation day.
Eventually,the current U.S. President, Donald Trump, announced on
Tuesday, May 8, 2018, that he will withdraw the United States from the
Iran nuclear deal.
Nevertheless, according to international law, JCPOA is not considered
a bilateral agreement and so does not provide grounds for any
participants to alter their position asthey wish. Rather, it is a multilateral
political comprehension endorsed by the UNSC and has a binding
nature deriving from Resolution 2231. This resolution reiterates full and
holistic implementation of JCPOA and prohibits any violation
regardingthe deal.
The main question of the present paperis about the legal nature of the
JCPOA. The approach of the UNSC towards JCPOA and the
responsibilities of the participants and other U.N. member states toward
JCPOA are other questions thatare worth considering from an
international perspective.
