بررسي ادب اعتراض در شعر سنايي و مولوي با تأكيد بر اعتراض هاي اجتماعي

ادب اعتراضي به عنوان يك نوع ادبي مشخص در ادبيات ما مطرح نبوده است، اما در مضامين تمامي انواع ادبي، قابل دريافت است. يكي از نمودهاي آن در ادبيات عرفاني است. ادبيات عرفاني بستر مناسبي براي بازگويي انواع اعتراض هاست. عارف با توجه به رسالت اخلاقي خود در برابر ناهنجاري‌هاي مختلف جامعه اعتراض مي كند و در صدد اين است كه انسان را به وارستگي برساند. يكي از پربسامدترين اعتراض ها در عرفان، اعتراض به اوضاع جامعه است كه در نظر ما، شاعران عارف با هدف اعتراض به اوضاع اجتماعي و اخلاقي جامعه به عرفان گراييده اند. در اين مقاله اشعار سنايي و مولوي به عنوان دو شاعر برجستۀ عرفان در زمينۀ اعتراض هاي اجتماعي بررسي شده است. بررسي نشان مي دهد زمانۀ زندگي دو شاعر با ناهنجاري هاي سياسي اجتماعي و ديني وسيعي روبه روست كه در شعر آنها منعكس شده است. سنايي با صراحت بيشتر و مولوي در لايه‌هاي پنهان تمثيل ها به جامعۀ نابسامان اعتراض كرده اند. مهم ترين اعتراض مشترك آنها به جامعۀ مستبد و بي دين است و از اقشار مردم به حكومت داران ظالم و جاهل، صوفيان رياكار و شهوت پرست و مردمي كه از اخلاق انساني دور شدند، اعتراض كرده اند. هر دو نيز در اعتراض به اوضاع و وضعيت اقشار مردم، سعي مي‌كنند با آشنا ساختن انسان به اصل الهي خويش از ناهنجاري هاي اجتماع بكاهند.