چگونگي اعمال فسخ در فرض نقض تعهدات قراردادي در كنوانسيون بيع بين الملل 1980، حقوق ايرا ن و حقوق عراق

Application of Avoidance with Contractual Obligations Breach in Iranian Law, Iraqi Law and Vienna Convention 1980

فسخ قرارداد از ضمانت‌اجراهاي نقض تعهدات قراردادي در نظام‌هاي مختلف حقوقي است كه همواره سؤالاتي پيرامون چگونگي و شرايط اعمال آن مطرح است. آيا متعهدله طرف قرارداد مي‌تواند اقدام به فسخ نمايد يا اختيار اعمال آن با دادگاه است؟ شرايط اعمال فسخ چگونه است؟ مقاله با روشي توصيفي- تحليلي و تطبيقي اين سؤالات را در كنوانسيون بيع بين الملل 1980، حقوق ايران و حقوق عراق پاسخ مي‌دهد و وجوه افتراق و شباهت ميان آنها را تبيين مي‌نمايد. بررسي‌ها نشان مي‌دهد در حقوق ايران و كنوانسيون اعمال فسخ اصولاً با دارنده حق فسخ است ولي در حقوق عراق، قاعده كلي امكان مطالبه فسخ قرارداد از دادگاه است و ارزيابي شرايط فسخ و اعمال آن اصولاً با قاضي است. همچنين در كنوانسيون فسخ با اخطار فسخ به نقض‌كننده تعهد و در زمان متعارف صورت مي‌گيرد و از زمان ارسال يا وصول اخطار به مخاطب نفوذ مي‌يابد ليكن در حقوق ايران اعمال فسخ تشريفات ويژه‌اي ندارد و فوري نيست. در مجموع فسخ با اراده خود متعهدله و از راه اخطار فسخ با شرايط اقتصادي و خصوصاً اقتضائات تجاري بين‌المللي مناسب تر به نظر مي‌رسد زيرا از سويي با اصل سرعت در تجارت بين الملل تناسب دارد و از سوي ديگر امنيت اقتصادي طرف ديگر را نيز تأمين مي‌نمايد.

Avoidance of contracts is one of the remedies against contractual obligations breach has been adopted in different legal systems. There are some questions about its nature and application conditions. Is a contract be avoided by the promisee or court? How are the conditions for avoidance? The essay with descriptive analytic comparative method answers them under law of Iran, Iraq and United Nations Convention on Contracts for the International Sale of Goods, 1980 and surveys some differences and similarities. The studies propose under Iraqi law, promisee must request the judge to avoide the contract and judge is who decide about avoidance conditions and applying it, but avoidance is applied by the party who has avoidance rightin Iranian law and the Convention. Under the Convention, a notice to who has breached the promise in a reasonable time is necessary and takes effect when the notice is sent or received by the addressee. In Iranian law there is any special formalities and immediacy in this case. Generally, the avoidance with promisee’s autonomy and thorough the notice is more acceptable considering economic conditions and specially necessities of international trade because in one hand it is compatible with speed in international trade and on the other hand, it guarantees the other party’s economic security