تاثير مداخلات حمايتي بر تاب آوري و كيفيت زندگي مراقبين خانوادگي بيماران با نارسايي پيشرفته قلب

The effect of supportive interventions on resilience and quality of life among family caregivers of people with advanced heart failure

هدف. اين پژوهش با هدف تعيين اثر مداخلات حمايتي بر مولفه‌هاي تاب‌آوري و كيفيت زندگي مراقبين خانوادگي بيماران دچار نارسايي پيشرفته قلبي انجام شد. زمينه. نارسايي پيشرفته قلبي يك بيماري پرهزينه، پيش‌رونده و مزمن است كه باعث كاهش تاب‌آوري و كيفيت زندگي مراقبين خانوادگي اين بيماران مي‌شود. روش كار. در اين كارآزمايي باليني كه به‌صورت پيش‌آزمون، پس‌آزمون با گروه كنترل و پيگيري يك ماه بعد در يك مقطع زماني سه‌ماهه انجام‌شد، 100 نفر از مراقبين خانوادگي بيماران دچار نارسايي پيشرفته قلبي در مركز آموزشي تحقيقاتي دركاني قلب و عروق شهيد رجايي، با تخصيص تصادفي ساده در يكي از دو گروه آزمون و كنترل قرار گرفتند. بسته حمايتي خانواده شامل كارگاه‌هاي آموزش گروهي به مدت 6 جلسه و به صورت 2 جلسه در هفته در سه هفته متوالي براي گروه آزمون اجرا شد و پمفلت مطالب ارائه‌شده در اختيار شركت‌كنندگان قرار گرفت. افراد گروه كنترل آموزش‌هاي رايج بيمارستان را دريافت كردند. مقياس تاب‌آوري (Connor-Davidson) و كيفيت زندگي (SF-36) قبل و بعد از مداخله و يك ماه پس از مداخله براي سنجش متغيرهاي وابسته تحقيق استفاده شد. داده­ها در نرم‌افزار SPSS نسخه 23 با استفاده از آزمون‌هاي آماري كاي اسكوئر، فيشر، من­ويتني، تي مستقل، تي زوجي و آزمون ويلكاكسون تحليل شدند. يافته­ ها. قبل از مداخله، ميانگين نمره تاب­آوري و نمره كلي كيفيت زندگي در دو گروه تفاوت معني­داري از نظر آماري نداشتند، ولي بعد از انجام پژوهش، بين ميانگين نمره تاب‌آوري گروه آزمون (06/ 64 با انحراف معيار 11) در مقايسه با گروه كنترل (34/ 48 با انحراف معيار 23 /16) تفاوت معني‌دار آماري مشاهده شد (05/ 0≤P). همچنين، بعد از انجام مداخله، ميانگين نمره كلي كيفيت زندگي گروه آزمون (70 با انحراف معيار 91 /12) و كنترل (82 /50 با انحراف معيار 72 /17) اختلاف معني ­دار آماري مشاهده شد (05/P≤0). نتايج آزمون تي زوجي نشان داد كه بعد از گذشت يك ماه از پايان مداخله، ميانگين نمره تاب‌آوري (8/ 63 با انحراف معيار 15/ 10) و نمره كلي كيفيت زندگي (82 /69 با انحراف معيار 70 /12) در گروه آزمون ثابت باقي ماند كه نشان­دهنده پايداري نتايج مداخلات بود (05 /0≤P). نتيجه‌گيري. به‌عنوان قسمتي از برنامه درماني كل‌نگر، نتايج اين پژوهش مي‌تواند راهنمايي براي راه‌اندازي يك واحد متمركز براي آموزش و حمايت مراقبين خانوادگي بيماران مزمن قلبي باشد كه علاوه بر حمايت اجتماعي و آموزش بهداشت روان، نيازها در زمينه‌ي آگاهي از بيماري و مشاركت در مراقبت از بيمار را رفع نمايد.

Aim. The purpose of this study was to determine the effect of supportive interventions on resiliency com-ponents and quality of life among family caregivers of people with advanced heart failure. Background. Advanced heart failure is a costly, progressive and chronic disease that reduces resilience and quality of life among family caregivers. Method. In a randomized clinical trial study that was conducted as a before-after design with control group and follow-up one month after intervention. One hundred family caregivers of people with advanced heart failure, admitted to Shahid Rajaie Cardiovascular and Medical Research Center, were randomly assigned into experimental and control group. The family support interventions package included participation in group training workshops for 6 sessions (2 sessions/week in three consecutive weeks) for the experimental group. Resilience Scale (Connor-Davidson) and Quality of Life (SF-36) questionnaire were used to collect the data, before, after and one month after intervention. Data were analyzed in statistical software SPSS 23 using statistical tests related to the distribution of variables including Chi-square, Fisher, Wilcoxon and Mann-Whitney test, and independent and paired t-test. Findings. At baseline, the mean score of resilience and the overall score of quality of life showed no statis-tically significant difference between the groups. After intervention, there was a statistically significant difference in terms of the mean score of resilience between the experimental (64.06±11) and control (48.34±16.23) group (P<0.05). Also, the overall score of quality of life after intervention was statistically significant between the experimental (70±12.91) and control (50.82±17.73) group (P<0.05). The results of paired t-test showed that one month after the end of the intervention, in the experimental group, the mean score of resilience (63.08 ± 10.15) and the overall score of quality of life (69.82±12.70) remained constant, indicating the sustainability of the effect of interventions after one month (P>0.05). Conclusion. As part of a holistic program, the results of this study can be a guide to setting up a centralized unit for the education and support of family caregivers of people with chronic heart disease, a unit in which, in addition to social support and mental health education, their needs in terms of knowledge of the disease and participation in the care of their patients would be met.