اثربخشي اميددرماني بر سرمايه روان‌شناختي بيماران مبتلابه ديابت نوع دو

Effectiveness of Hope Therapy on Psychological Capital of Patients with Type II Diabetes Mellitus

اميد نقش قابل‌توجهي در مقابله‌ با بيماري‌هاي‌ مزمن مانند ديابت دارد، به نظر مي‌رسد ارتقاي سرمايه روان‌شناختي بيماران مبتلابه ديابت، از استراتژي‌هاي ارتقاي سلامت در آن‌ها باشد. مطالعات اندكي عوامل تأثيرگذار بر سرمايه روان‌شناختي بيماران مبتلابه ديابت را بررسي كرده‌اند. مطالعه حاضر با هدف تعيين اثربخشي اميددرماني بر سرمايه روان‌شناختي بيماران مبتلابه ديابت نوع دو انجام شد. مواد و روشها: پژوهش نيمه‌تجربي حاضر بر اساس طرح پيش‌آزمون-پس‌آزمون با40بيمار مبتلابه ديابت مراجعه‌كننده به مراكز بهداشتي درماني وابسته به دانشگاه علوم پزشكي و خدمات بهداشتي درماني شهر سيرجان در سال98-1397انجام شد. نمونه‌هايي كه به‌صورت هدفمند انتخاب شده بودند به‌صورت تصادفي به دو گروه مداخله و كنترل تخصيص داده شدند. بيماران گروه مداخله در هشت جلسه‌ يك ساعت و نيم كه به‌صورت هفتگي برگزار مي‌شد مداخله اميددرماني بر اساس نظريه اميد اشنايدر، هرث و راستون و مبتني‌بر گزيده‌اي از اشعار مولانا با محوريت مباحث اميد و مثبت‌نگري دريافت كردند. بر روي داده‌هايي كه با استفاده از پرسشنامه سرمايه روان‌شناختي لوتانز و همكاران، قبل، بلافاصله و سه ماه بعد از مداخله جمع‌آوري شده بود در محيط نرم‌افزار22SPSS و در سطح معناداري05/0تحليل واريانس اندازه‌گيري‌هاي مكرر انجام شد. يافته‌ها: نتايج تفاوت معناداري در سرمايه‌روانشناختي و مولفه‌هاي آن بين دو گروه مطالعه نشان داد (P<0/05) ضمن‌آن‌كه اثر مداخله در بيماران گروه‌ مداخله پايدار بود و بين گروه‌ها اختلاف معناداري وجود داشت. نتيجه­گيري: نتايج نشان داد كه اميددرماني موجب افزايش سرمايه روان‌شناختي و مؤلفه‌هاي آن (اميد، تاب‌آوري، خوش بيني و خودكارآمدي) در بيماران گروه مداخله شد. لذا درنظر گرفتن مداخلات اميددرماني در برنامه‌ريزي‌هاي بهبود سرمايه‌هاي روان‌شناختي بيماران مبتلابه ديابت ضروري است.

Hope has a significant role in coping with chronic diseases, such as diabetes mellitus. It seems that the improvement of psychological capital in patients with diabetes is one of the strategies for health promotion in these patients.The aim of this study was to determine the effectiveness of hope-based therapy in psychological capital among patients with type II diabetes mellitus. Materials and Methods: This semi-experimental research was carried out on 40 patients with diabetes referring to the healthcare centers affiliated to Sirjan University of Medical Sciences, Sirjan, Iran, and Health Services in 2018-2019, using a pretest-posttest design. The study population was selected through purposive sampling technique, and then randomly assigned to intervention and control groups. The intervention group received eight 90-minute sessions of hope therapy. The intervention was based on the theory of hope proposed by Senyder, Herth, and Ruston and a selection of Molana poems focusing on hope and positivism issues. The data were collected in three stages namely, before, immediately after, and 3 months after the intervention, using the psychological capital Questionnaire developed by Luthans et al. data analysis was performed in SPSS software (version 22) using repeated measures ANOVA at a significance level of 0.05. Result: The results showed significant differences between the two groups in terms of the psychological capital and its components (P>0.05). In addition, the effect of intervention was stable in the intervention group. Conclusion: Hope therapy led to the improvement of psychological capital and its components (i.e., hope, resilience, optimism, and self-efficacy). Therefore, it is essential to consider hope therapy interventions when planning for the improvement of psychological capital in patients with diabetes.