پراكندگي و تنوع زيستي كنه هاي سخت (Acarina: Ixodidae) در استان گلستان

Distribution and Biodiversity of Hard Ticks (Acarina: Ixodidae) in Golestan Province, Iran

زمينه و هدف: كنه ها انگل هاي خارجي هستند كه مي توانند ناقل عوامل بيماريزاي مختلفي باشند. اين مطالعه جهت شناسايي پراكندگي و تنوع زيستي كنه هاي سخت در مراوه تپه، استان گلستان در بهار سال 1395 انجام شد. روش كار: در 10 روستاي انتخاب شده در منطقه مورد مطالعه، حدود 29 راس گاو، 99 راس گوسفند، 62 راس بز و 11نفر شتر جهت تشخيص آلودگي به كنه ها مورد بررسي قرار گرفتند. كنه هاي جدا شده داخل الكل 70% نگهداري و شناسايي شدند. براي اندازه گيري تنوع زيستي از شاخص هاي سيمپسون، شانون وينر، همساني توزيع و غناي گونه اي استفاده شد. نتايج: در كل 476 كنه صيد و 2 دو جنس ( Hyalomma , Rhipicephalus) و 12 گونه از كنه هاي سخت شناسايي شدند كه عبارتند از: Hyalomma anatolicum, Hy. scupense, Hy. aegyptium, Hy. marginatum, Hy. dromedarii, Hy. rufipes, Hy. asiaticum, Hy. excavatum, Hy. detritum, Rhipicephalus turanicus, R. bursa and R. sanguineus . R. sanguineus گونه غالب كنه ها در منطقه مورد مطالعه بود. Hy. asiaticus گونه غالب در مناطق دشتي و R. sanguineus گونه غالب در مناطق كوهپايه اي و كوهستاني بود. بر اساس شاخص مارگالف، غناي گونه اي در مناطق كوهپايه اي بيشتر و در ميزبان بز كمتر از ديگر ميزبانها بود ولي بر اساس شاخص شانون-وينر ميزان تنوع گونه اي در مناطق دشتي بيشتر و در ميزبان گوسفند كمتر از ديگر ميزبانها بود. نتيجه گيري: مطالعات ديناميك جمعيت و محاسبه شاخص هاي تنوع زيستي در درك وضعيت ناقلين و چشم انداز بيماريهاي منتقله بوسيله ناقلين مفيد هستند.

Background and Aims: Ticks are external parasites that can be vectors of several disease agents. This survey was carried out to determine distribution and biological diversity of hard tick species in Maraveh Tapeh County, Golestan Province, Iran in spring 2016. Materials and methods: In 10 selected villages in the study area, about 29 cattle, 99 sheep, 62 goats and 11 camels were inspected for tick infestation. The ticks isolated were preserved in a solution of 70% alcohol and identified. The Margalef, Shannon-Wiener, Simpson and Evenness indices were used to measure the biodiversity. Results: A total of 476 ticks were collected. Two hard tick genera (Hyalomma and Rhipicephalus) and twelve species were identified including Hyalomma anatolicum, Hy. scupense, Hy. aegyptium, Hy. marginatum, Hy. dromedarii, Hy. rufipes, Hy. asiaticum, Hy. excavatum, Hy. detritum, Rhipicephalus turanicus, R. bursa and R. sanguineus. Further analysis of the data showed that R. sanguineus and Hy. asiaticum were the most abundant species in the whole area and plateau areas, respectively, while R. sanguineus was most abundant in both hillside and mountainous areas. Based on the Margalef index, the species diversity was higher in foothill areas and it was lower in the goat host than other hosts, while based on the Shannon- Wiener index, the species diversity was higher in plateau areas and in the sheep host it was less than in other hosts. Conclusion: Ticks population dynamic studies and calculating their biodiversity indices are helpful in understanding the situation of vectors and the future situation of vector-borne diseases.