بررسي شيمي كاني كلينوپيروكسن در بازالت¬هاي پشتاسر حوضه رسوبي مغان (شمال غرب ايران)

Clinopyroxene mineral chemistry of Peshtasar basalts, sedimentary basin of Moghan (NW Iran)

بازالت¬هاي پشتاسر در حوضه رسوبي مغان، زون ساختاري تالش و شمال غرب ايران با روند شرقي – غربي برونزد دارند. از نظر سنگ‌شناسي داراي ترم¬هاي مختلف سنگي از قبيل بازالت، بازالت آندزيتي، آندزيت بازالتي، آندزيت مگاپورفير، لويسيت تفريت و برش¬هاي ولكانيكي هستند. كاني¬هاي اصلي تشكيل‌دهنده بازالت¬ها پلاژيوكلاز، كلينوپيروكسن و اليوين¬هاي ايدنگزيته و در تفريت¬ها پلاژيوكلاز به‌صورت مگاكريست، كلينوپيروكسن و لويسيت مي¬باشند. ريز پردازش الكتروني انجام شده روي كلينوپيروكسن بازالت¬ها نشانگر تركيب ديوپسيدي آنها است. كلينوپيروكسن بازالت¬هاي پشتا¬سر داراي ماهيت آذرين و از نظر تكتونوماگمايي متعلق به سري ماگمايي آلكالن و قاره¬اي مي¬باشند. بررسي¬هاي دما فشار سنجي نشان دهنده تبلور كلينوپيروكسن¬ها در گستره دمايي 800 تا 1200 درجه سانتيگراد و فشار تشكيل كمتر از 5 كيلو بار است. ماگماي سازنده اين سنگ¬ها فاقد آب در تركيب خود بوده است. ميزان تيتانيوم در كلينوپيروكسن¬ها پايين بوده كه معلول حضور كاني¬هاي تيتانومگنتيت (اوپك) در سنگ است. ميزان آهن فريك در كلينوپيروكسن¬ها نشان¬دهنده گريزندگي بالاي اكسيژن ماگما است.

With the east–west exposure trend, Peshtasar basalts are in the sedimentary basin of Moghan (Talesh structural zone), in the northwest of Iran.The Peshtasar complex lithologically includes basalt, andesitic basalt or basaltic andesite, megaporphyric andesite, leucite tephrite and volcanic breccia. The main constituent minerals are plagioclase, clinopyroxene, and iddingsitized olivine in basalts and plagioclase megacryst, clinopyroxene, and leucite in tephrite. The results of the microprobe analyses of clinopyroxene reveal the diopside composition. Clinopyroxenes of Peshtasar basalts have igneous nature originated from alkaline and continental magmatic serries. The results of termobarometry studies indicate the crystallization range from 800 -1200 degrees centigrade and crystallization pressure less than 5 kb. There was no water in composition of the parent magma of these rocks. The titanium contents of clinopyroxenes were low, indicating the presence of titano-magnetite (opaque minerals) in the rock. The ferric iron values in clinopyroxenes represents a high oxygen fugacity of magma.