اثربخشي آموزش برنامه كاهش استرس مبتني بر ذهن‌آگاهي بر بهبود كيفيت زندگي و بهزيستي رواني زنان باردار

THE EFFECTIVENESS OF MINDFULNESS-BASED STRESS REDUCTION TRAINING ON IMPROVING THE QUALITY OF LIFE an‎d WELL-BEING OF PREGNANT WOMEN

پيش‌زمينه و هدف: در دورۀ بارداري، سلامت عمومي و كيفيت زندگي زنان دچار تغيير مي‌شود كه لزوم ارائه مداخلات درماني را مطرح مي‌كند. هدف از اين پژوهش تعيين اثربخشي آموزش برنامه كاهش استرس مبتني بر ذهن آگاهي (MBSR) بر كيفيت زندگي و بهزيستي رواني زنان باردار بود. مواد و روش كار: روش پژوهش حاضر، آزمايشي و طرح آن پس‌آزمون با گروه كنترل بود. از بين كليه زنان باردار مراجعه‌كننده به مراكز بهداشتي درماني شهر ايلام در سال 1395، با روش نمونه‌گيري در دسترس تعداد 32 نفر انتخاب و به‌صورت تصادفي در دو گروه آزمايش و كنترل جايگزين شدند. سپس برنامه كاهش استرس مبتني بر ذهن‌آگاهي طي 8 هفته به‌صورت جلسات 5/1 ساعته براي گروه آزمايش آموزش داده شد. براي جمع‌آوري اطلاعات نيز از پرسش‌نامه‌هاي كيفيت زندگي و بهزيستي رواني استفاده شد. داده‌هاي جمع‌آوري‌شده با استفاده از آزمون تحليل واريانس چندمتغيره تجزيه‌و‌تحليل شد. يافته‌ها: نتايج اين مطالعه نشان داد كه بعد از آموزش برنامه كاهش استرس مبتني بر ذهن آگاهي (MBSR)، بين ميانگين نمرات پس‌آزمون دو گروه آزمايش و كنترل در متغيرهاي بهزيستي رواني، كيفيت زندگي تفاوت معني‌داري وجود داشت (F=27/60, P<0/000). نتيجه‌گيري: نتايج اين مطالعه نشان مي‌دهد كه آموزش برنامه كاهش استرس مبتني بر ذهن آگاهي، بر بهبود بهزيستي رواني و كيفيت زندگي زنان باردار مؤثر است؛ لذا آموزش اين برنامه به‌عنوان روشي براي مقابله با استرس‌هاي دوره بارداري پيشنهاد مي‌شود.

Background & Aims: During pregnancy, general health and quality of life is changed, this issue pose the necessary of offering therapeutic interventions. The aim of this study was to evaluate the effectiveness of training mindfulness-based stress reduction (MBSR) on the quality of life and wellbeing of pregnant women. Materials & Methods: the method of current study quasi-experimental and its design was posttest with control group. Among all pregnant women, referring to the health centers of Ghaem and Kosar of Ilam city in 2016, 32 people were selected by available sampling. They were randomly assigned to experimental and control groups. Mindfulness based stress reduction program was trained to experimental group for 8 session 1/5 hours a week. The questionnaires of quality of life and psychological well-being were used to gather data. The collected data were analyzed using multivariate analysis of variance. Results: The results showed that after training of mindfulness-based stress reduction (MBSR), there was significant differences between the posttest means of experimental and control group in variables of psychological well-being, quality of life, and components of mental health, limitations due to the general health, social functioning and pain (F=27/60, P<0/000). Conclusion: The results of this study indicate that the education of mindfulness-based stress reduction program is effective on improving the psychological well-being and quality of life of pregnant women; therefore, it is recommended to train this program as a way to cope with stress during pregnancy.