اثربخشي شناخت درماني مبتني بر ذهن‌آگاهي بر علائم روان‌شناختي بيماران مبتلابه سرطان

Effectiveness of Mindfulness-Based Cognitive Therapy (MBCT) on Psychological Symptoms in Patients with Cancer

زمينه و هدف: سرطان يكي از شايع‌ترين بيماري‌هاي مزمن بوده كه بيماران مبتلابه آن با مشكلات مختلف رواني روبرو هستند؛ بنابراين بايد به دنبال روش‌هايي بود تا بتوان از شدت مشكلات رواني اين بيماران كم كرد. ازاين‌رو، پژوهش حاضر باهدف بررسي اثربخشي شناخت درماني مبتني بر ذهن آگاهي (Mindfulness-Based Cognitive Therapy يا MBCT) بر علائم روان‌شناختي بيماران مبتلابه سرطان انجام شد. مواد و روش‌ها: پژوهش حاضر از نوع پژوهش‌هاي كاربردي نيمه تجربي بود كه با طرح پيش‌آزمون و پس‌آزمون با گروه كنترل اجرا گرديد. جامعه پژوهش شامل كليه بيماران مبتلابه سرطان مراجعه‌كننده به بيمارستان شهيد محمدي شهر بندرعباس بود. نمونه پژوهش حاضر را تعداد 30 بيمار سرطاني تشكيل مي‌داد كه با استفاده از روش نمونه‌گيري هدفمند انتخاب و به‌صورت تصادفي در دو گروه آزمايش و كنترل جايگزين گرديدند (هر گروه 15 نفر). اعضاي هردو گروه مقياس افسردگي، اضطراب و استرس (Depression Anxiety Stress Scales يا DASS) را قبل و بعد از جلسات (طي سه ماه) تكميل نمودند. يافته‌هاي پژوهش با استفاده از نرم‌افزار آماري SPSS و آزمون‌هاي تحليل كوواريانس تك متغيره (ANCOVA) مورد تجزيه‌وتحليل قرار گرفت. يافته­‌ها: بر اساس نتايج به‌دست‌آمده بين دو گروه آزمايش و كنترل در پس‌آزمون افسردگي (11/84 F= و 001/0 p<)، اضطراب (52/47 F= و 001/0 p<) و استرس (51/59 F= و 001/0 p<) تفاوت معناداري وجود دارد. نتيجه‌گيري : به نظر مي‌رسد كه بيماران مبتلابه سرطان علاوه بر مشكلات جسماني از مشكلات رواني ناشي از بيماري رنج مي‌برند، ازاين‌رو ضروري است مراكز درماني و انجمن‌هاي حمايتي مرتبط با بيماران مبتلابه سرطان در برنامه‌ريزي‌هاي خود جهت كاهش علائم روان‌شناختي بيماران، از روش MBCT به‌صورت گروهي بهره گيرند.

Aim and Background: Cancer is one of the most common chronic diseases that its patients face with various psychological problems; therefore, methods should be sought to reduce the severity of the psychological problems among these patients. Therefore this study was done aimed to evaluate of effectiveness of Mindfulness Based Cognitive Therapy (MBCT) on psychological symptoms of patients with cancer. Methods and Materials: It was a semi-experimental research and has been executed by pre-test and post-test with control group. The research population included all patients with cancer who referred to Shahid Mohammadi Hospital in Bandar Abbas. It contained 30 cancer patients who were selected through purposive sampling method and randomly placed in two experimental and control groups (15 individuals per group).The members of both groups completed the Depression Anxiety Stress Scales (DASS) before and after the sessions of group therapy (within three months). Findings have been analyzed by SPSS software and covariance analysis (ANCOVA). Findings: The results showed that the difference between experimental group and control group were significant respectively in psychological symptoms of depression (F= 84.11, p<0.001), anxiety (F= 47.52, p<0.001) and stress (F= 59.51, p<0.001). Conclusions: According to the results, it can be said that it is necessary for therapeutic centers and support forums related with cancer patients to use MBCT in their plans to reduce psychological symptoms of patients.