اثر بخشي بازتواني شناختي بر كاركردهاي اجراي و رفتارهاي خودمراقبتي بيماران مبتلا به سرطان پستان

Effectiveness of cognitive rehabilitation on Executive Function and Self care Behavior in patients with Brest Cancer

زمينه و هدف: آسيب‌هاي شناختي ناشي از سرطان پستان مي‌تواند تأثيرات مخربي بر كيفيت زندگي، عملكرد شغلي و اجتماعي اين بيماران داشته باشد. ازاين‌رو، پژوهش حاضر باهدف برسي اثربخشي برنامه طراحي‌شده توان‌بخشي شناختي بر كاركردهاي اجرايي و رفتارهاي خود مراقبتي بيماران مبتلابه سرطان پستان انجام شد. مواد و روش­ها: در يك طرح آزمايشي با پيش‌آزمون-پس‌آزمون توأم با گروه كنترل و پيگيري، با روش نمونه‌گيري در دسترس، 41 بيمار مبتلابه سرطان پستان انتخاب و به‌صورت تصادفي به گروه آزمايش و گروه كنترل انتساب شدند. گروه آزمايش طي دو ماه تحت درمان قرار گرفتند. پرسشنامه رفتارهاي خود مراقبتي(Self-Care Behaviors Questionnaire)، آزمون برج لندن (Tower of London Test)، آزمون استروپ (Stroop Test)، قبل و بعد از مداخله و در مرحله پيگيري يك‌ماهه در هر دو گروه گردآوري و با استفاده از آزمون آماري تحليل واريانس آميخته مورد تجزيه‌وتحليل قرار گرفت. يافته ها: يافته‌ها نشان داد كه بين دو گروه آزمايش و كنترل در متغيرهاي حل مسئله (05/0p<)، برنامه‌ريزي (05/0p<)، انعطاف‌پذيري شناختي (05/0p<) و رفتارهاي خود مراقبتي (05/0p<) در مرحله‌ي پس‌آزمون و پيگيري تفاوت معناداري وجود دارد. بدين معني كه گروه آزمايشي كه برنامه مداخله‌اي را دريافت كرده بودند در مرحله پس‌آزمون در متغيرهاي مذكور بهبودي معناداري داشته‌اند و تغييرات ايجادشده در مرحله پيگيري نيز پايدار بوده است. نتيجه­ گيري : نتايج پژوهش حاكي از اثربخشي برنامه طراحي‌شده توان‌بخشي شناختي بر كاركردهاي اجرايي و رفتارهاي خود مراقبتي بيماران مبتلابه سرطان پستان است؛ ازاين‌رو، توجه به اين يافته‌ها و سازوكار اثربخشي اين روش درماني مي‌تواند اثرات درماني مناسبي بر كاهش مشكلات شناختي، روان‌شناختي و بهبود كيفيت زندگي بيماران مبتلابه سرطان پستان در پي داشته باشد.

Aim and Background : The cognitive damage caused by breast cancer can have detrimental effects on the quality of life, occupational and social performance of these patients. Therefore, the present study was conducted with the aim of evaluating the effectiveness of a cognitive rehabilitation on executive functions and self-care behaviors in patients with breast cancer. Materials and Methods : In an experimental study with pre-test, post-test and control group, 41 patients with breast cancer were selected by convenient sampling method and randomly assigned to the experimental and control groups. The experimental group underwent two months treatment and the scores of the Self-care behaviors questionnaire, Tower of London test (TOL) and Stroop Test (ST). were gathered in both groups before and after the intervention and in one month follow up period. The data were analyzed by the statistical test of mixed analysis of variance. Results : The results in the post-test and follow-up stages showed that there is a significant difference between the two experimental and control groups, in terms executive function (P <0.05 and self-care behaviors (P <0.05). This means that the experimental group who underwent the intervention program had a significant improvement in the post-test phase in the variables mentioned above, and the changes made during the follow-up phase were also stable. Conclusions : The results of this study indicate the effectiveness of a designed cognitive rehabilitation program on executive functions and self-care behaviors of patients with breast cancer; therefore, considering these findings and the mechanism, the effectiveness of this treatment method can have appropriate therapeutic effects on reducing cognitive and psychological problems and improving the quality of life of patients with brest cancer.