پديد آورندگان :
زماني، نرگس دانشگاه آزاد اسلامي نجف آباد - گروه روانشناسي , رضايي جمالوئي، حسن دانشگاه آزاد اسلامي نجف آباد - گروه روانشناسي , بهبودي مقدم، زهرا دانشگاه علوم پزشكي تهران - دانشكده پرستاري و مامايي , مشكي، مهدي دانشگاه علوم پزشكي گناباد - مركز تحقيقات توسعه اجتماعي و ارتقاي سلامت , پيكري، حميدرضا دانشگاه آزاد اسلامي واحد اصفهان (خوراسگان)
كليدواژه :
سلامت و سلامت باروري , ديابت نوع 1 , ديابت و بيماري قند , مطالعه تركيبي
چكيده فارسي :
امروزه وجود درصد بالايي از زنان در سنين باروري به ديابت يكي از معضلات مهم سياستگذاران به شمار مي آيد، لذا با هدف تبيين نگراني‌هاي سلامت باروري زنان مبتلا به ديابت نوع 1 و ارائه مداخله‌اي مبتني بر نگراني‌هاي سلامت باروري آنها مطالعه اي طراحي شد تا با ارائه مستندات پايه‌اي برنامه‌ريزي‌هاي بهداشتي فراهم آورد.
مواد و روش ها: پژوهش حاضر يك مطالعه تركيبي چند مرحله اي بود كه در 3 مرحله اجرا شد. در مرحله اول طي يك مطالعه كيفي، با 17 زن مبتلا به ديابت نوع 1 و 4 شوهر مصاحبه عميق نيمه ساختارمند صورت گرفت. داده‌هاي اين مرحله با استفاده از رويكرد تحليل محتوا و به روش گرانهايم و لاندمن مورد تجزيه و تحليل قرار گرفتند. سپس در مرحله دوم مطالعه جلسه‌اي با حضور شش تن از متخصصين علاقمند تشكيل و با توجه به درون مايههاي كشف شده از بخش كيفي مطالعه، نگراني‌هاي زنان به روش اسمي و برحسب اهميت اولويت بندي شد. سپس در اولويت طرح شده، مروري بر متون موجود انجام شد و مداخله مشاوره زوجي مبتني طراحي شد. در مرحله سوم مطالعه جهت تعيين تاثير مشاوره زوجي، يك كارآزمايي باليني تصادفي بر روي 32 زن مبتلا به ديابت نوع 1 انجام شد.
يافته ها: در مرحله اول مطالعه، تحليل محتواي داده هاي حاصل از مصاحبه هاي بخش كيفي به منظور تبيين نگراني هاي سلامت باروري زنان مبتلا به ديابت به شكل 6 درونمايه اصلي (بعد جسمي، رواني، اجتماعي، بعد باروري، زندگي زناشويي و بعد حمايتي و اطلاعاتي) منجر شد. در مرحله دوم، در جلسه هم انديشي نگراني‌هاي جنسي به عنوان مهمترين و اولويت‌دارترين نگراني براي طراحي مداخله تعيين شد. با مرور مداخلات و برنامه‌هاي موجود در اين زمينه در ايران و ساير كشورها، مداخله مشاوره‌اي زوجي مبتني بر مدل BETTER طي حداقل 4 جلسه، در 3 مرحله پيش ازمون، پس ازمون و پيگيري 2 ماهه و با هدف بهبود عملكرد و رضايت جنسي زنان مبتلا به ديابت طراحي گرديد. در مرحله سوم مطالعه نتايج كارآزمايي باليني تصادفي، بيانگر تفاوت آماري معناداري بين ميانگين شاخص عملكرد جنسي زنان در دو گروه مداخله و كنترل بود (001 > p)، اما بين ميانگين مقياس رضايت جنسي زنان گروه مداخله در مقايسه با گروه كنترل اختلاف معناداري مشاهده نشد (0/09 = p).
نتيجه گيري: براساس يافته هاي اين مطالعه، نگراني سلامتي باروري زنان مبتلا به ديابت در پنج حيطه قرار مي گيرند كه در حيطه جنسي، مشاوره‌اي زوجي مبتني بر مدل BETTER مي تواند افزايش معناداري در عملكرد جنسي اين زنان ايجاد كند
چكيده لاتين :
Nowadays, the high prevalence of diabetes among reproductive-aged
women is one of the serious problems policymakers face. The current study was
designed to explain the reproductive health concerns of women with type I diabetes
and make effective interventions based on their reproductive health concerns.
Materials and Methods: The present study was a multistage mixed methods study
which was conducted in three stages. In the first stage, through a qualitative study,
semi-structured in-depth interviews were conducted on 17 women with Type I diabetes
and 4 husbands. The data gathered in this stage were analyzed by the content analysis
approach using Graneheim and Lundman method. Thereafter, in the second stage of
the study, a meeting was held with six interested and experienced health professionals
in various health care settings, Women’s concerns were prioritized in a nominal way
according to the themes found in the qualitative part of the study. Thereafter, in relation
to the proposed priority, an overview of the literature was made and an appropriate
intervention was designed. In the third stage, a randomized clinical trial was conducted
on 32 women with Type 1 diabetes (16 women in the intervention group and 16 in the
control group) to determine the impact of couple counseling.
Results: In the first stage, the content analysis of the qualitative data aiming at
explaining the reproductive health concerns of women with Type I diabetes led to the
formation of six main themes. They included physical, psychological, social, fertility,
marital life and supportive and informational dimension. In the second stage, based on
consensus, sexual concerns were identified as the most important concern for
designing an intervention. By reviewing the related interventions and programs in Iran
and other countries, a couples counseling intervention was proposed which was based
on BETTER Model. It was designed in at least four sessions, including three stages of
pre-test, post-test, and 2-month follow-up, to improve sexual function and satisfaction
in women with diabetes. In the third stage, the results of a randomized clinical trial
indicated a statistically significant difference between the intervention and control
groups regarding the means of female sexual function index (P<0.001). However, no
significant difference was observed between the mean of female sexual satisfaction
scale among the women in the intervention group, as compared to the control group
(P=0.09).
Conclusion: As evidenced by the obtained results, the reproductive health concerns
in women with Type 1 diabetes fall into five domains. In the sexual domain, couples
counseling, which was based on BETTER model, significantly increased the sexual
function of women with Type I diabetes.
