اثربخشي روش والدگري كازدين بر روابط والد-كودك در دانش آموزان مبتلا به اختلال نافرماني مقابله‌اي

The Effectiveness of the Kazdin Method for Parenting on Parent-Child Relationships among the Students with Oppositional Defiant Disorder

زمينه و هدف: اختلال نافرماني مقابله‌اي (Oppositional Defiant Disorder يا ODD)، اختلالي تدريجي و مزمن است كه تقريباً هميشه در روابط بين فردي و عملكردي تحصيلي كوك تداخل ايجاد مي‌كند. آموزش والدگري يكي از روش‌هاي مداخله مؤثر در ODD است كه در آن والدين مي‌آموزند چگونه با فرزند خود رفتار نمايند. ازاين‌رو پژوهش حاضر باهدف بررسي اثربخشي برنامه آموزش والدگري كازدين (Kazdin method for parenting) بر روابط والد-كودك (Parent-child relationships) در دانش آموزان مبتلا به ODD انجام شد. مواد و روش‌ها: اين مطالعه از نوع نيمه آزمايشي با طرح پيش‌آزمون-پس‌آزمون با گروه كنترل و پيگيري 90 روزه بود. از بين دانش آموزان مبتلا به ODD بر اساس كسب نمره بالاتر از نقطه برش در سياهه رفتاري كودك آخنباخ (Child Behavior Checklist يا CBCL) و مصاحبه باليني انجام شده توسط مشاور مدرسه، تعداد 30 دانش‌آموز انتخاب و به‌طور تصادفي در دو گروه آزمايش و كنترل جايگزين شدند (هر گروه 15 نفر). گروه آزمايش برنامه والد گري Kazdin را طي 12 جلسه به مدت 90 دقيقه دريافت كردند. شركت‌كنندگان در پژوهش در سه مرحله پيش‌آزمون، پس‌آزمون و پيگيري به پرسشنامه رابطه والد-كودك (Child-Parent Relationship Scale يا CPRS) پاسخ دادند. داده‌ها با استفاده از آزمون تحليل واريانس با اندازه‌گيري مكرر تحليل شد. يافته‌ها: برنامه آموزش والدگري Kazdin منجر به افزايش معني‌دار تعامل والد- كودك در خرده مقياس‌هاي نزديكي و رابطه كلي مثبت و كاهش تعارض و وابستگي در كودكان مبتلا به ODD شد (001/0>p). نتيجه‌گيري: برنامه آموزش والدگري Kazdin موجب افزايش روابط والد- كودك در كودكان مبتلا به ODD شد. بر اساس نتايج حاضر آموزش والدين به شيوه كازدين مي‌تواند روش كارآمدي در بهبود روابط والد-كودك در بين دانش آموزان مبتلا به ODD باشد