تأثير افزودن سرما محافظ‌هاي نفوذي گليسرول، دي متيل استاميد و دي متيل فرماميد و غير نفوذي تره‌هالوز و ساكارز بر انجماد‌پذيري اسپرم اسب

The effect of addition of different levels of permeable and non-permeable cryoprotectants on freezing capacity of stallions sperm

اين پژوهش به‌منظور مقايسۀ تأثير افزودن سطوح مختلف سه نوع سرما­محافظ نفوذي (گليسرول، دي متيل استاميد، دي متيل فرماميد) و دو نوع سرما­محافظ غيرنفوذي (تره­ هالوزو ساكارز) به رقيق‌كنندۀ اسپرم اسب­هاي تركمن انجام شد. براي اين منظور چهار سر نريان بالغ تركمن براي اسپرم ­گيري به كار گرفته شد. پس از گرفتن مايع مني و فرآوري آن به‌منظور جداسازي ژل و پلاسماي مني در آزمايشگاه، نمونه­ هاي مني به گروه­هاي تيماري شامل سطوح 5 و 7 درصد سرمامحافظ­ هاي نفوذي گليسرول، دي متيل استاميد (DMA) و دي متيل فرماميد (DMF) و سطوح 50 و 100 ميلي مول سرمامحافظ­ هاي غيرنفوذي تره ­هالوز و ساكارز حل‌شده در رقيق­ كننده تقسيم و با يك روش استاندارد، منجمد شدند. پس از يخ­ گشايي، فراسنجه­ هاي جنبايي و زنده­‌ماني براي همۀ تيمارها ارزيابي شد. نتايج اين پژوهش نشان داد، زنده ­ماني اسپرم­ هاي منجمدشده با رقيق ­كنندۀ حاوي 5 يا 7 درصد DMF (به ­ترتيب 0/93±68/6 و 2/22±63/2 درصد) و سطوح 5 يا 7 درصد DMA (به ترتيب 1/69±68/6و 2/76±63/6 درصد) از اسپرم­ هاي منجمدشده با رقيق­ كنندۀ حاوي سطوح 5 يا 7 درصد گليسرول (به ترتيب 3/06±56/8 و 1/03±55/6 درصد) به‌طور معني­ داري بهتر بود (P<0.05). جنبايي كل اسپرم‌هاي­ تيمارشده با (سطح 5 درصد DMA (1/02±68/4 درصد نسبت به سطح 7 درصد DMF (1/46±61/8 درصد) به‌طور معني ­داري افزايش نشان داد (P<0.05). همچنين زنده ­ماني و جنبايي اسپرم­ها تحت تأثير نوع سرما محافظ­ هاي غير نفوذي قرار نگرفته و اين سرما محافظ­ ها تفاوت معني ­داري نسبت به هم نشان ندادند (0/05

The aim of this study was to evaluate the effect of addition of three different permeable (Glycerol, Dimethyl formamide and Dimethyl acetamid) and two different non-permeable cryoprotectant (Trehalose and sucrose) to the extender on freezing capacity of Turkmen stallions’ sperm. Four healthy mature Turkmen stallions (8-10 years old) were used. Collected semen from stallions were processed and pooled after gel removal and before allocating to treatments [glycerol, dimethyl formamide and dimethyl acetamid (5 or 7 percent) and trehalose or sucrose (50 and 100 mM)]. The prepared treatments were frozen according to a standard method. After thawing viability and motility of all treatments were accessed. The results showed that the viability and motility of spermatozoa treated with extender containing 5 or 7 % dimethyl formamide (68.6 ± 0.93 and 63.2 ± 2.22 respectively) or dimethyl acetamid (68.6 ± 1.69 and 63.6 ± 2.76 respectively) were significantly higher than those which treated with 5 or 7 % glycerol (56.8 ± 3.06 and 55.6 ± 1.03 respectively) (P<0.05). Also, results showed that the viability and motility of stallion spermatozoa were not influenced by the non-permeable cryoprotectants (P<0.05). We concluded that dimethyl acetamid and dimethyl formamide can be proper alternatives for glycerol as a common stallion spermatozoa cryoprotectant and the sucrose and trehalose had no significant effect on the stallion sperm quality after freezethawing process.